​

Hoàng Long

(Nguồn: VNĐN số 31 – tháng 05 & 06 năm 2019)

 Vài nét phác thảo

Ngày 10/4/2019, tại phiên họp lần thứ 33 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 673/NQ-UBTVQH14 về việc thành lập 5 phường Xuân Lập, Xuân Tân, Bảo Vinh, Suối Tre, Bàu Sen và thành lập Thành phố Long Khánh. Đây là niềm vui, phấn khởi, sự khát khao mong đợi của của Đảng bộ tỉnh Đồng Nai nói chung; của Đảng bộ, quân và dân Thị xã Long Khánh nói riêng, vùng đất đã có những đóng góp đặc biệt to lớn trong hai cuộc kháng chiến và không ngừng năng động, sáng tạo trong thời kỳ đổi mới đất nước.

Trước năm 1837, địa bàn Long Khánh là vùng dân tộc thiểu số, thuộc hai phủ Long An và Phước Khánh. Tháng 11/1837 (triều Minh Mạng) đặt huyện Long Khánh (gồm 5 tổng, 36 xã thôn, 451 đinh), trên cơ sở sáp nhập hai đồn Long An và Phước Khánh (lúc đó thuộc phủ Phước Tuy). Sau năm 1924, quận Xuân Lộc mới chính thức thành lập. Năm 1939, quận Xuân Lộc có 2 tổng (tổng Bình Lâm thượng và tổng An Viễn) với các xã: Xuân Lộc, Bình Lộc, Hưng Lộc, Tân Phong, Tân Lập, Gia Ray, Cam Tiêm.

Năm 1957, chính quyền Sài Gòn lập tỉnh Long Khánh bao gồm quận Xuân Lộc. Năm 1976, huyện Xuân Lộc được thành lập thuộc tỉnh Đồng Nai, đến năm 1991 chia huyện Xuân Lộc thành huyện Xuân Lộc và huyện Long Khánh. Đến ngày 21/08/2003 Chính phủ đã ban hành Nghị định số 97/2003/NĐ-CP thành lập Thị xã Long Khánh với 15 đơn vị hành chính cấp xã, phường trực thuộc. Như vậy sau 1975, từ 01 đơn vị hành chính (huyện Xuân Lộc cũ) sau 16 năm đất nước thống nhất (1991) đã hình thành 02 đơn vị hành chính đó là huyện Long Khánh và huyện Xuân Lộc; và chỉ sau hơn 10 năm xây dựng (đến năm 2003) huyện Long Khánh phát triển thành 02 đơn vị hành chính với mật độ dân số và quy mô đô thị sầm uất, chất lượng cuộc sống của nhân dân ngày càng được nâng cao. Đó là Thị xã Long Khánh và huyện Cẩm Mỹ. Hiện nay, 3 đơn vị hành chính huyện Xuân Lộc, Cẩm Mỹ và Thị xã Long Khánh đã và đang phát triển đồng bộ, có nhiều đóng góp quan trọng cho sự phát triển chung của tỉnh Đồng Nai.

Thành phố Long Khánh hôm nay

Với lợi thế là vị trí cửa ngõ giao thông của vùng (cách Thành phố Biên Hòa khoảng 50km, cách Thành phố Hồ Chí Minh khoảng 80km), liên kết với khu vực Đông Nam bộ và Tây Nguyên thông qua các tuyến đường sắt Bắc Nam, Quốc lộ 1A, Quốc lộ 56, tuyến cao tốc Hồ Chí Minh - Long Thành - Dầu Giây, tương lai có tuyến cao tốc Dầu Giây - Liên Khương và cao tốc Dầu Giây - Phan Thiết, Thị xã Long Khánh có điều kiện thuận lợi để thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của địa phương; đó là, tăng cường khả năng lưu thông hàng hóa; thúc đẩy sự phát triển của các đô thị vệ tinh, thu hút các dự án đầu tư bất động sản dựa trên mối liên hệ vùng với Thành phố Hồ Chí Minh; thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao, đồng thời mở ra nhiều cơ hội việc làm cho người dân địa phương, nhằm nâng cao đời sống, nhất là thu hút vốn đầu tư phát triển các ngành công nghiệp, du lịch và dịch vụ hiện đại như: logistics, công nghệ thông tin - viễn thông, đặc biệt là khai thác các dịch vụ liên quan đến việc triển khai đầu tư và hoạt động của Cảng hàng không Quốc tế Long Thành.

Trên địa bàn Thị xã Long Khánh có 02 khu công nghiệp, thu hút các doanh nghiệp trong và ngoài nước đầu tư, sản xuất. Tạo điều kiện chuyển dịch lao động nông nghiệp sang phi nông nghiệp, là tiền đề cho sự chuyển đổi cơ cấu kinh tế, xúc tiến mạnh mẽ kinh tế phát triển theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Đất đai màu mỡ, thích hợp cho nhiều loại cây công nghiệp và cây ăn trái có giá trị kinh tế cao như: cao su, cà phê, ca cao; chôm chôm, sầu riêng, măng cụt, mít, thanh long… Đối với vườn cây ăn trái đặc sản đã có, Thị xã Long Khánh đã và đang phát triển nâng cao chất lượng vườn cây kết hợp với phát triển dịch vụ du lịch sinh thái vườn.

Với các lợi thế về vị trí địa lý, điều kiện tự nhiên, nguồn lực, văn hóa truyền thống cùng với sự phát triển về cơ sở hạ tầng trong thời gian qua, Thị xã Long Khánh được xác định là một trong những trung tâm phát triển kinh tế, chính trị, văn hóa xã hội, thương mại dịch vụ và quốc phòng an ninh của tỉnh Đồng Nai.

Qua hơn 15 năm phát triển, kể từ khi thành lập thị xã (năm 2014), Long Khánh đã đạt những bước tiến đáng khích lệ trong phát triển kinh tế - xã hội, chỉnh trang đô thị, nâng cao chất lượng cuộc sống người dân; kinh tế trên địa bàn phát triển ổn định; đảm bảo mức tăng trưởng kinh tế năm sau cao hơn năm trước. Cơ cấu kinh tế chuyển dịch đúng hướng (dịch vụ - công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp - nông nghiệp).Với tinh thần đoàn kết và quyết tâm vượt qua những khó khăn thách thức, Đảng bộ quân và dân Thị xã Long Khánh đã phát huy tinh thần cách mạng, nỗ lực phấn đấu thể hiện ý chí, tích cực phát huy nội lực và khai thác hiệu quả mọi tiềm năng, lợi thế của địa phương trong thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng - an ninh, quyết tâm vươn lên về mọi mặt để đưa Long Khánh trở thành một trong những đô thị phát triển mạnh mẽ của tỉnh Đồng Nai. Trong những năm qua, kinh tế từng bước dịch chuyển theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa, nâng cao hiệu quả trong từng ngành, lĩnh vực, tốc độ tăng trưởng kinh tế luôn duy trì ở mức cao, tốc độ đô thị hóa ngày càng nhanh, hệ thống các công trình hạ tầng đã và đang được đầu tư xây dựng theo hướng hiện đại và đồng bộ.

Việc thành lập Thành phố Long Khánh thuộc tỉnh Đồng Nai trên cơ sở nguyên trạng diện tích tự nhiên, dân số và số đơn vị hành chính của Thị xã Long Khánh là phù hợp với các quy định hiện hành, hoàn toàn tương xứng với vị thế địa chính trị, địa kinh tế của Thị xã Long Khánh, phù hợp với quy hoạch tổng thể phát triển đô thị Việt Nam đến năm 2025 tầm nhìn đến năm 2050. Với mục tiêu xây dựng Long Khánh thành một thành phố “Xanh - Văn minh - Hiện đại”, phát huy các giá trị bản địa đặc trưng về văn hóa, lịch sử; về cảnh quan sinh thái và môi trường trong phát triển không gian đô thị hiện đại, thích ứng với biến đổi khí hậu, gắn liền với các chiến lược phát triển của quốc gia, của vùng Thành phố Hồ Chí Minh và tỉnh Đồng Nai. Xây dựng một thành phố thịnh vượng và năng động về kinh tế, có sức cạnh tranh cao trên bình diện vùng, quốc gia và quốc tế với thế mạnh hạ tầng kết nối vùng, với các mũi nhọn về kinh tế về dịch vụ đa ngành và công nghiệp công nghệ cao. Thành lập Thành phố Long Khánh sẽ có điều kiện quy hoạch, liên kết phát triển đồng bộ kết cấu hạ tầng kỹ thuật - xã hội với các đô thị lớn trong vùng, nhằm phát huy tối đa tiềm năng, thế mạnh và các nguồn lực của địa phương, tạo cơ hội và động lực cho Long Khánh phát triển nhanh hơn, mạnh hơn, bền vững hơn; qua đó có tác dụng thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng - an ninh cho khu vực phía Đông tỉnh Đồng Nai và cho cả khu vực Đông Nam bộ.

Đối với các xã Xuân Lập, Xuân Tân, Bảo Vinh, Suối Tre, Bàu Sen đều đã có sự phát triển mạnh mẽ và đồng bộ. Cơ cấu kinh tế dịch chuyển tích cực theo hướng tăng tỷ trọng các ngành công nghiệp, thương mại - dịch vụ; phát triển mạnh các ngành nghề kinh doanh - thương mại, sản xuất công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp, giảm dần tỷ trọng ngành nông nghiệp; tỷ lệ lao động phi nông nghiệp trên địa bàn các xã chiếm trên 80%; tổng thu ngân sách hàng năm của các xã đều đạt và vượt chỉ tiêu của thị xã giao, góp phần bổ sung ngân sách cho thị xã; công tác văn hóa - xã hội trên địa bàn các xã cũng có nhiều chuyển biến tích cực; đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân ngày không ngừng được nâng cao; công tác giảm nghèo được quan tâm chú trọng; giáo dục, y tế ngày một phát triển đáp ứng được nhu cầu của nhân dân.

Do giáp ranh trực tiếp với khu vực nội thị và có giao thông thuận lợi nên trong những năm qua các xã Xuân Lập, Xuân Tân, Bảo Vinh, Suối Tre, Bàu Sen chịu sự tác động của quá trình đô thị hóa cao. Trên địa bàn các xã đã và đang tiếp nhận các nguồn lực đầu tư và quá trình dịch chuyển dân cư từ khu vực nội thị ra sinh sống, từng bước hình thành lối sống đô thị tại khu vực này.

Đối với 5 xã trên, đã từng bước lập quy hoạch phân khu; đồng thời tiếp tục tập trung nguồn vốn đầu tư xây dựng cơ sở vật chất, hạ tầng kỹ thuật với quy mô lớn, hiện đại, đồng bộ từng bước hình thành hạ tầng và không gian đô thị trên địa bàn các xã. Đến nay, hệ thống công trình công cộng đô thị đã và được đầu tư xây dựng; hệ thống giao thông đã được rãi nhựa hoặc bê tông hóa; 100% số hộ gia đình được sử dụng điện lưới quốc gia; 100% các tuyến đường chính được chiếu sáng công cộng; 98% hộ dân được sử dụng nước sạch; công tác vệ sinh môi trường được được quan tâm triển khai đồng bộ với mục tiêu vì môi trường xanh, sạch và bền vững.

Việc nâng cấp 5 xã lên 5 phường là hoàn toàn phù hợp với sự phát triển chung của xã hội, đảm bảo các điều kiện quy định tại Khoản 2, Điều 128 Luật Tổ chức chính quyền địa phương. Thành lập Thành phố Long Khánh và 05 phường là cơ sở để mở rộng phạm vi khu vực nội thành, tạo điều kiện để rà soát, tổ chức hợp lý các khu chức năng công nghiệp, dịch vụ, khu dân cư, khuôn viên, cây xanh, sinh thái. Đồng thời, đầu tư đồng bộ về hạ tầng kỹ thuật, làm giảm áp lực lên hệ thống cơ sở hạ tầng đô thị, tạo ra sự cân đối giữa các khu vực nội thị và ngoại thị.

Việc thành lập các phường Xuân Lập, Xuân Tân, Bảo Vinh, Suối Tre, Bàu Sen ngoài yếu tố tất yếu khách quan đáp ứng sự phát triển kinh tế, xã hội và tốc độ đô thị hóa của các xã hiện nay, thì mặt tích cực khác chính là tạo ra động lực, môi trường và điều kiện cho sự phát triển hơn nữa của kinh tế, văn hóa, xã hội của địa phương theo hướng chuyển dịch kinh tế nông nghiệp, nông thôn thành kinh tế đô thị với dịch vụ, thương mại, công nghiệp là các ngành sản xuất chính; cùng theo đó là sự đáp ứng tốt hơn về cơ sở hạ tầng về giao thông, điện, thông tin liên lạc và các thiết chế văn hóa, giáo dục, y tế cho người dân.

… Và hướng tới tương lai

Thành lập Thành phố Long Khánh sẽ có tác động mạnh đến sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế cơ cấu lao động, tạo ra nhiều việc làm; thu hút lực lượng lao động chất lượng cao; phát triển hạ tầng kỹ thuật đô thị đồng bộ, hiện đại, có sức thu hút đầu tư mạnh mẽ từ trong và ngoài nước; thúc đẩy đầu tư xây dựng các tuyến đường giao thông trong vùng nội thị kết nối với ngoại thị, tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển sản xuất, lưu thông hàng hóa.

Khi thành lập thành phố và thành lập các phường, hệ thống hạ tầng kinh tế - xã hội sẽ được tiếp tục quan tâm đầu tư đồng bộ nhất là hệ thống các công trình hạ tầng đô thị, giao thông, y tế, giáo dục, các thiết chế văn hoá. Từ đó, nhân dân sẽ được tiếp cận, thụ hưởng các dịch vụ văn hoá, giáo dục, chăm sóc sức khoẻ, với điều kiện thuận lợi hơn, chất lượng tốt hơn. Cùng với quá trình phát triển kinh tế - xã hội, nhiều dự án hợp tác về kinh tế của các thành phần kinh tế, các doanh nghiệp sẽ tạo ra nhiều cơ hội giải quyết việc làm cho người dân, góp phần nâng cao thu nhập và mức sống của người dân. Đồng thời, sản xuất kinh doanh trên địa bàn phát triển sẽ góp phần tăng thu ngân sách của địa phương; tạo điều kiện thuận lợi để tăng mức đầu tư cho phúc lợi xã hội.

Hiện nay, thị xã đang tiến hành điều chỉnh tổng thể quy hoạch chung xây dựng đô thị. Thành phố Long Khánh sẽ được xây dựng theo hướng “Xanh - Văn minh - Hiện đại”. Theo đó, sẽ định hướng phát triển đô thị Thành phố Long Khánh trên cơ sở kế thừa các nội dung trước đây, đồng thời rà soát điều chỉnh những nội dung bất cập nhằm phát huy những tiềm năng, lợi thế có sẵn tạo nên động lực mới, đáp ứng yêu cầu phát triển thị xã đến năm 2025 và định hướng đến năm 2035. Trên cơ sở đó, sẽ thực hiện đầu tư các công trình hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội nhằm đảm bảo theo tiêu chuẩn thành phố trong thời gian tới như: Thực hiện ngầm hóa hệ thống cáp điện, viễn thông; Phát triển mạng lưới giao thông theo hướng cải tạo mở rộng lộ giới trên cơ sở kế thừa các quy định, căn cứ pháp lý trước đây, kết hợp xây mới một số tuyến đường tạo thành mạng lưới đường hoàn chỉnh; xây dựng nhà tang lễ trên địa bàn thị xã; tất cả sẽ được xây mới đồng bộ hoàn chỉnh theo tình hình phát triển kinh tế của địa phương.

Giai đoạn 2021 - 2025, tập trung xây dựng Thành phố Long Khánh sớm đạt các tiêu chí cơ bản của đô thị loại II; Thành phố Long Khánh trở thành đô thị hạt nhân của Vùng kinh tế Đông Nam Đồng Nai; Phát triển nhanh, toàn diện và bền vững các lĩnh vực kinh tế, văn hoá, xã hội và bảo đảm vững chắc quốc phòng, an ninh; kinh tế phát triển toàn diện, bền vững, đời sống vật chất và tinh thần của người dân ngày càng được nâng cao, quốc phòng an ninh được giữ vững, xây dựng hệ thống chính trị ngày càng trong sạch, vững mạnh.

Để xây dựng Thành phố Long Khánh giàu đẹp “Xanh - Văn minh - Hiện đại”, chắc rằng những công dân thành phố hãy hành động vì thành phố thân yêu, bằng cách nâng cao nhận thức, từng bước chuyển đổi hành vi của cộng đồng về thực hiện an toàn giao thông; đảm bảo lề thông hè thoáng, giữ gìn vệ sinh, bảo vệ môi trường, chăm sóc và phát triển mảng xanh khu dân cư, tăng cường mỹ quan đô thị, góp phần thực hiện nếp sống văn minh đô thị.

Các khu dân cư trên địa bàn thường xuyên thực hiện “ngày Chủ nhật xanh”, “ngày thứ Bảy vì cộng đồng”: không xả rác bừa bãi, không vi phạm luật giao thông đường bộ, không chiếm dụng vỉa hè để kinh doanh, buôn bán, để xe, tham gia tích cực các hoạt động bảo vệ môi trường. Thường xuyên giữ gìn cảnh quan môi trường xanh - sạch - đẹp. Đặc biệt, chú ý quản lý, giáo dục việc chấp hành pháp luật về giao thông đường bộ…

Vì thành phố Xanh - Văn minh - Hiện đại, vì hạnh phúc của mỗi người; tất cả chúng ta cùng tích cực hưởng ứng các hoạt động nêu trên với tinh thần tự giác, để góp phần xây dựng thành công nếp sống văn minh - mỹ quan đô thị trên địa bàn Thành phố Long Khánh thân yêu của chúng ta.

H.L