Năm 2020 đánh dấu nhiều sự kiện quan trọng của đất nước và tỉnh Đồng Nai, trong đó cần kể đến 45 năm hòa bình, thống nhất đất nước (1975 – 2020), và Đại hội Đảng các cấp hướng đến Đại hội Đại biểu lần thứ XIII của Đảng. Văn học Đồng Nai theo đó cũng có nhiều thành tựu mới, góp phần tích cực vào đời sống văn học nghệ thuật của tỉnh nhà.
*TỪ THÀNH TÍCH
Đầu tiên, có thể kể đến nhà văn Khôi Vũ (Nguyễn Thái Hải) với giải ba cuộc thi tiểu thuyết lần V (2016-2019) của Hội Nhà văn Việt Nam với tác phẩm “Sông Luộc ở phương Nam”. Nhà văn Nguyễn Trí đạt giải B Cuộc thi tiểu thuyết về đề tài “ Vì an ninh tổ quốc và bình yên cuộc sống (2017-2020) do Bộ Công An và Hội Nhà văn Việt Nam tổ chức với tiểu thuyết “Diều hâu”, giải tư cuộc thi tiểu thuyết của Hội Nhà văn với tác phẩm “Bụi đời và thục nữ”. Bên cạnh đó, nhà văn Nguyễn Trí còn đạt Giải Nhất - Cuộc thi “Rừng là cuộc sống của tôi” (2019-2020) do Bộ Lâm Nghiệp tổ chức, bên cạnh giải thưởng của cây bút nữ Phương Liễu (ngành Y tế), của nhà thơ Nguyễn Hoài Nhơn (ngành Giáo dục)… khi tham gia các cuộc thi viết do các ngành tổ chức.
Gắn liền với 45 năm hòa bình, thống nhất đất nước (1975 – 2020), Hội VHNT Đồng Nai đã tổ chức thành công cuộc thi sáng tác VHNT chủ đề “Đồng Nai trên đường hội nhập và phát triển”. Trong đó, hội viên của Ban Văn học đã đạt nhiều giải thưởng đối với cả bộ môn Văn xuôi và Thơ. Văn xuôi (với truyện ngắn và ký) có Dương Đức Khánh với truyện ngắn “Phố rừng” (giải Nhất), Nguyễn Trí với “Lênh đênh qua cửa Thần Phù” và Trâm Oanh với “Lâu lâu ngoảnh lại” (giải Nhì), Trần Thúc Hà với “Tấm hình” và Nguyễn Thái Sơn với “Kho báu” (giải Ba), Nguyễn Duy Đồng với tác phẩm “Đời hoang” và Đào Sỹ Quang với “Dám bay cao” (giải Khuyến khích). Đối với Thơ có các giải thưởng của nhà thơ Đỗ Minh Dương (giải Nhì), Lê Phan Hiếu Anh (giải Ba), Nguyễn Thị Phấn và Nguyễn Huyền Quy (giải Khuyến khích)…
Các tác phẩm đạt giải của cuộc thi sáng tác nêu trên đã phản ánh hiện thực một Đồng Nai đổi mới, hội nhập với những hình tượng con người và vấn đề cuộc sống phong phú, đa dạng. Những cây bút Đồng Nai nói riêng, và những tác giả đạt giải cuộc thi ở khắp các miền đất nước nói chung, đã dành cho Đồng Nai những tình cảm đặc biệt, gửi gắm nhiều tâm sự, khát vọng, thăng hoa…
*ĐẾN TÁC PHẨM
Năm 2020 là một năm bội thu về tác phẩm văn học của hội viên Ban Văn học. Các tác giả hội viên tham gia trên 100 tác phẩm (con số tương đối vì không thể thống kê hết gồm có Văn xuôi, Thơ, Lý luận Phê bình) trên các báo trung ương và địa phương, đặc biệt là trên các báo Văn nghệ, Tạp chí Thơ của Trung ương Hội, trên Tạp chí Văn nghệ Đồng Nai và Cổng thông tin điện tử của Hội; tích cực tham gia sáng tác tuyên truyền về phòng chống dịch Covid- 19, sáng tác về đề tài biển đảo, về đất nước con người, danh nhân văn hóa, nông thôn mới v.v...
3 ảnh trên: Một số tác phẩm Văn học xuất bản của hội viên Ban Văn học - Hội VHNT Đồng Nai
Do tình hình Covid – 19 diễn biến phức tạp, nhiều hoạt động của Hội VHNT Đồng Nai đã có sự điều chỉnh về hình thức tổ chức. Song ban Văn học đã tích cực tham gia tất cả các hoạt động được Hội dành cho Ban. Trong đó, hội viên của Ban đã tham gia các trại sáng tác do Hội VHNT Đồng Nai tổ chức: Trại sáng tác Hội nhập và phát triển: 25 tác giả, nghiệm thu 17 truyện ngắn và bút ký, hơn 100 bài thơ. Trại sáng tác Xây dựng Nông thôn mới: 25 tác giả, nghiệm thu 15 truyện ngắn và ký, 60 bài thơ. Trại sáng tác Văn nghệ sĩ đồng hành cùng đất nước (với 10 tác giả dự trại Trung ương và 07 tác giả dự trại địa phương): nghiệm thu 9 truyện ngắn và ký, hơn 80 bài thơ…
Bên cạnh đó, từ gợi ý của Thường trực Hội, 13 tác giả hội viên, cộng tác viên đã có bài viết tham gia tọa đàm Văn học chủ đề “Thành quả Văn học Đồng Nai 1975 – 2020”, bước đầu khẳng định và đánh giá thành tựu của Văn học Đồng Nai trong 45 năm qua theo hai mảng: chủ đề sáng tác và thể loại sáng tác. Chương trình tọa đàm không thực hiện được theo kế hoạch vì dịch Covid-19, tuy nhiên, các bài viết đã được giới thiệu trên Tạp chí Văn nghệ Đồng Nai và Cổng thông tin điện tử của Hội. Ngoài ra, được sự quan tâm, hỗ trợ của Hội VHNT Đồng Nai và tỉnh nhà, các hội viên của Ban là hội viên Hội Nhà văn Việt Nam đã được tham gia Đại hội cơ sở tại Trà Vinh (tháng 10/2020), và Đại hội Đại biểu toàn quốc tại Hà Nội (tháng 11/20201)…
*MÙA QUẢ NGỌT
Nhìn vào con số 26 tập sách Văn học đã xuất bản trong năm qua có thể khẳng định đó là một mùa quả ngọt thăng hoa và nở rộ của những cây bút Văn học Đồng Nai. Các tác giả đã mang đến cho người đọc trong và ngoài tỉnh, đặc biệt là bạn đọc ở lứa tuổi thiếu nhi và những người công nhân lao động, những tác phẩm đặc sắc, với những thông điệp về tình yêu con người và cuộc sống, về tinh thần xây dựng và bảo vệ quê hương đất nước. Có nhiều tập thơ mới của các tác giả Đỗ Minh Dương, Nguyễn Minh Đức, Minh Hạ, Mai Hân Hạnh, Hoàng Văn Thống, Nguyễn Duy Đồng… Văn xuôi (đa phần là tập truyện ngắn) của các tác giả Trần Thúc Hà, Hoàng Ngọc Điệp, Trâm Oanh, Đào Sỹ Quang, Lê Liên… Riêng nhà văn Khôi Vũ (Nguyễn Thái Hải) đã trình làng 8 tập sách (với Tuyển tập Dấu ấn đời văn và 7 tập truyện dành cho thiếu nhi). Hội viên lão thành Hoàng Đình Nguyễn xuất bản 03 tập sách (gồm 01 tập thơ và 02 tập hồi ký). Tác giả Lê Hương Thơm ra mắt Tập truyện, ký và thơ khá ấn tượng. Nhà văn Nguyễn Trí có 2 đầu sách gồm 01 tiểu thuyết (Diều hâu) và 01 tập truyện (Ma bùn, lưu manh và những câu chuyện khác); Trần Thu Hằng với tiểu thuyết “Tiếng gọi”…
Bên cạnh đó, các tác giả hội viên của Ban Văn học đã tham gia các tuyển tập do Hội VHNT Đồng Nai thực hiện trong năm 2020, là những công trình chào mừng Đại hội Đảng bộ tỉnh và hướng đến chào mừng Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng: Dấu ấn Đồng Nai (Tuyển Văn – Thơ – Nhạc) (bên cạnh tuyển tập Sắc màu Đồng Nai (Tuyển Ảnh, Mỹ thuật) - Tác phẩm chọn lọc xây dựng nông thôn mới Đồng Nai năm 2020 (Tuyển tập VHNT), Sóng gió Trị An (Tập bút ký).
Điều đáng nói là những tập sách kể trên là kết tinh trong đời sống sáng tác văn học Đồng Nai nhiều năm qua, đặc biệt là trong năm 2020 có nhiều khó khăn, thách thức do dịch bệnh Covid – 19; song với tinh thần hăng say sáng tác, nghiên cứu, quyết tâm khắc phục mọi khó khăn và nêu cao tinh thần thi đua yêu nước… các nhà văn, nhà thơ Đồng Nai đã giới thiệu với bạn đọc những tác phẩm mang nhiều nỗ lực và giá trị tinh thần. Trong đó có nhiều tác phẩm được Hội VHNT Đồng Nai hỗ trợ sáng tác trong năm 2020.
Mùa quả ngọt còn tiếp nối với những gương mặt mới được Ban Chấp hành Hội kết nạp vào ban Văn học của Hội VHNT Đồng Nai, đó là những cây bút đã gắn bó với phong trào sáng tác của Hội nhiều năm qua: chị Nguyễn Thị Lệ Hồng, anh Nguyễn Thái Sơn, anh Lê Đình Thảo, chị Trần Thị Bảo Thư, hai nhà giáo Nguyễn Văn Thanh và Lê Thị Hồng Nhạn. Bên cạnh đó, tin vui cuối năm 2020 có hai hội viên được kết nạp Hội Nhà văn Việt Nam là Dương Đức Khánh và Phạm Văn Đảng.
Từ những thành quả sáng tác đó, ban Văn học đã đóng góp tích cực cho các hoạt động của Hội VHNT và cho đời sống văn học nghệ thuật tỉnh nhà, góp mặt với văn đàn toàn quốc những dấu ấn tốt đẹp, mới mẻ thật đáng trân trọng, tự hào.
MAI SƠN