Thanh Hà
(Nguồn: VNĐN số 09 - tháng 9 & 10 năm
2015)
Sáng
12/8, đoàn Đồng Nai gồm 22 họa sĩ, nhà điêu khắc là hội viên Ban Mỹ thuật, Hội
VHNT và một số họa sĩ trẻ là cộng tác viên của Hội lên đường đi Gia Nghĩa - Đắk
Nông, nơi đăng cai triển lãm mỹ thuật khu vực VII miền Đông Nam bộ. Thời tiết dễ
chịu, thị xã Gia Nghĩa xinh đẹp ngày thường vốn hơi vắng vẻ, nay đông vui nhộn
nhịp vì đón hàng trăm khách đến từ các tỉnh lân cận. Nơi triển lãm là Trung tâm
hội nghị tỉnh, một khu nhà lớn, sáng sủa, xung quanh tràn ngập cây xanh. Đúng
9g30, triển lãm khai mạc bằng màn hát múa rộn ràng của các diễn viên Trung tâm
văn hóa Đắk Nông và các nghệ nhân đến từ các bản làng. Chương trình càng thêm
sôi động vì có sự hiện diện của ông Trần Quốc Huy - Bí thư Tỉnh ủy Đắk Nông
cùng nhiều vị lãnh đạo tỉnh khác. Khu vực triển lãm gồm 2 tầng, được bài trí rất
mỹ thuật. Hàng trăm tác phẩm đủ loại chất liệu, hình khối, màu sắc, phong cách…
làm nên một thế giới lung linh sắc màu. Có thể nói, mỗi tác phẩm tranh, tượng
trưng bày tại đây như: Lễ ăn đầu lúa mới, Bài ca chàng Đam San, quà biển, Văn
hóa Tây Nguyên, Gia đình H’Mắr, Cho mùa cá mới, Nung gốm, Người đàn bà Chăm… là
những lát cắt của cuộc sống sôi động, đậm chất miền Đông Nam bộ.
Họa
sĩ Trần Khánh Chương - Chủ tịch Hội Mỹ thuật Việt Nam cho biết, từ 314 ảnh chụp
tác phẩm của các tác giả gửi tham dự triển lãm, Hội đồng giám khảo đã chọn được
202 tác phẩm của 184 tác giả, trong đó có 46 hội viên chuyên ngành TW, 138 hội
viên Ban Mỹ thuật các Hội VHNT và một số tác giả chưa phải là hội viên. Theo
quy định của Hội Mỹ thuật Việt Nam, số giải của Triển lãm mỹ thuật khu vực chiếm
10% số hội viên chuyên ngành TW. Hiện tại, khu vực Đông Nam bộ gồm 9 tỉnh (Bình
Dương, Bình Phước, Đồng Nai, Bà Rịa - Vũng Tàu, Lâm Đồng, Bình Thuận, Ninh Thuận,
Tây Ninh, Đắk Nông) chỉ có 50 hội viên chuyên ngành TW nên số giải là 5, nhưng
hội đồng giám khảo đã nâng lên thành 7, gồm 2 giải B, 2 giải C, 3 giải khuyến
khích và 14 tác phẩm được giới thiệu dự giải thưởng của Ủy ban toàn quốc Liên
hiệp các Hội VHNT Việt Nam năm 2015 tổ chức tại thủ đô Hà Nội.
Họa sĩ Đoàn Minh
Ngọc bên tác phẩm đạt giải
Năm
nay, tỉnh Đồng Nai tham gia triển lãm với 28 tác giả và 29 tác phẩm, gồm nhiều
chất liệu: sơn dầu, sơn mài, gò nhôm, khắc gỗ, gốm men, giấy, in kts, in media,
mực nho, tổng hợp… Đoàn đã giành được 01 giải B (tác phẩm Phong cảnh - khắc gỗ
của họa sĩ Đoàn Minh Ngọc), 01 giải khuyến khích (tác phẩmNhững cảm xúc đồng điệu
- gốm men của họa sĩ Nguyễn Quang Hoàng), ngoài ra có 03 tác phẩm được chọn dự
giải Triển lãm mỹ thuật toàn quốc gồm: Quà biển - sơn mài của Lê Vân, Dải phân
cách - gò nhôm của Thoòng Cọc Thành, Trung thu - sơn mài của Trần Thanh Tùng, cả
ba tác giả đều là những họa sĩ trẻ trong đó hai người chưa phải là hội viên Hội
VHNT Đồng Nai. Như vậy, trong số 5 tỉnh đạt giải thì Đồng Nai có nhiều giải thưởng
nhất (4 tỉnh không có giải nào). Điều này cũng hợp lý vì hiện tại mỹ thuật Đồng
Nai được đánh giá cao trong khu vực, có 9 hội viên chuyên ngành TW, chiếm tỷ lệ
khá cao so với các tỉnh khác.
Họa
sĩ Trần Khánh Chương cho biết, ông rất vui mừng vì triển lãm lần này, hai tỉnh
yếu nhất khu vực là Đắk Nông và Bình Phước đã có bước tiến bộ rõ rệt, tranh, tượng
không còn bộc lộ khoảng cách khá xa so với các tỉnh khác. Ông cũng đánh giá cao
việc có nhiều tác phẩm sơn mài, nhất là Bình Dương, nếu trước đây sơn mài thường
thiên về mỹ nghệ thì nay dấu ấn mỹ thuật tạo hình đã đậm nét hơn. Triển lãm lần
này ghi nhận sự “lên ngôi’ của dòng tranh khắc gỗ, có tới 2 trong số 4 giải
chính thức là tranh khắc gỗ (Phong Cảnh - Đoàn Minh Ngọc Đồng Nai, Gia đình H’Mắr
- Nguyễn Ngọc Khai - Đắk Nông). Tuy nhiên, họa sĩ Trần Khánh Chương cũng cảnh
báo hiện tượng “ăn theo” nghệ thuật khắc gỗ dân gian của Lâm Đồng khiến các tác
phẩm dự triển lãm của Lâm Đồng có bước tụt hậu, lặp lại cả chủ đề lẫn cách thể
hiện. Ngoài ra, theo ông, thể loại tranh lụa còn ít và chưa gây ấn tượng, thể
loại tranh cổ động thì vừa ít, vừa có sự trùng lặp, các bức tranh đều na ná
nhau…
Ngoài
phần thưởng của hội đồng giám khảo, UBND tỉnh Đắk Nông và UBND tỉnh Tây Ninh
còn tặng thưởng thêm cho các tác phẩm có chất lượng của họa sĩ tỉnh nhà, phản
ánh sinh động đất nước, con người địa phương. Họa sĩ Trần Khánh Chương cho rằng
đây là sự cổ vũ thiết thực và cũng là cách tài trợ cho các nghệ sĩ tạo hình tiếp
tục sáng tạo, cống hiến nhiều hơn cho cộng đồng.
Xem
triển lãm mỹ thuật miền Đông Nam bộ có thể thấy, không dễ để có được một tác phẩm
lọt vào “tầm ngắm” của Hội đồng giám khảo. Nếu được chọn dự triển lãm toàn quốc,
giữa một “rừng tranh, tượng” để giành được giải thưởng lại càng khó bội phần.
Đây là thách thức đặt ra cho giới mỹ thuật tạo hình trong đó có các nghệ sĩ tạo
hình Đồng Nai…
T.H