​

Khi bắt đầu chơi facebook, tôi đã dùng tên thật, mặt thật. Dù lúc ấy facebook chưa bắt người chơi phải dùng tên thật. Bởi tôi vẫn thường nghĩ, người công chính là người phải chịu trách nhiệm về lời nói của mình, chịu trách nhiệm những điều mình viết ra. Khi kết bạn tôi cũng ưu tiên kết bạn với những người mình biết. Mạng xã hội phát triển, thật giả khó lường, để tạo ra thông tin giả như thật là việc dễ như trở bàn tay. Theo dõi bạn bè trên facebook, tôi thấy đôi khi họ bị cuốn theo dư luận một cách thiếu kiểm soát, tuy nhiên người tử tế sẽ lập tức sửa chữa ngay sai lầm của mình ngay. Tôi xin kể vài trường hợp mà tôi rất quý vì thiện chí của họ.

Một hôm, đọc facebook của đạo diễn Nguyễn Thành Chánh Trực, thấy anh dẫn đường link của một blog đăng bài viết nói xấu các bạn phóng viên thậm tệ. Bài viết không tấm hình minh họa, không một bằng chứng mà cứ nói khơi khơi như vậy, tôi comment nói với Chánh Trực ngắn gọn: “lời nói đọi máu”, Chánh Trực vội xóa ngay trên face của mình và đăng lời xin lỗi. Trường hợp thứ hai của nhà báo Bùi Tấn Tú, anh copy lại lời được cho là của giáo sư, đại ý vị này không ủng hộ chuyện biển Đông. Không biết ai tạo ra lời đó vì không thấy ông giáo sư nói ở đâu cả, nhưng khi lời ấy tung ra, dân mạng hồn nhiên chia sẻ đến chóng mặt và mạt sát vị giáo sư không tiếc lời. Thấy bạn tôi cũng làm vậy tôi chỉ comment hỏi: “Vị giáo sư này phát biểu ở đâu sao không thấy dẫn nguồn?”. Vài phút sau bạn ấy đã xóa bỏ trạng thái ngay. Mới đây, sau đại hội nhà văn, nhà phê bình Nguyễn Hoàng Đức viết trên facebook của mình những câu chuyện nghe được bên lề, anh dẫn vào bài của mình một lời nhận xét đầy ác ý về nhà văn nữ, không bằng chứng thậm chí người phát ngôn cũng không lộ tên ra. Tôi nhắn tin cho anh Đức và ngay lập tức anh đăng đàn xin lỗi.

Chuyện rất nhỏ thôi nhưng tôi thấy họ đã hành xử một cách tử tế. Dù mạng là ảo nhưng tổn thương là thật và không ít người phải dở sống dở chết, thậm chí phải tự tử vì chuyện thị phi từ thế giới ảo, từ những con người giấu mặt, giấu tên để phán xét người khác, sẵn sàng xúc phạm người khác mà không chịu trách nhiệm về lời nói của mình. Thậm chí không chỉ những người giấu mặt, giấu tên mà ngay cả các nhà báo, nhà văn có tên hẳn hoi cũng hồn nhiên chia sẻ những thông tin giả mạo chưa hề kiểm chứng và vô tình tiếp tay cho những kẻ xúc phạm người khác. Sự tử tế đôi khi chẳng phải chuyện gì to tát hay phải làm từ thiện mà chỉ cần nói với nhau một lời tử tế, chỉ cần vậy thôi thì cuộc sống đã tốt đẹp biết bao!

​Nguyễn Một