Nguồn: Tạp chí Văn nghệ Đồng Nai số 43
Cùng nhau đi lên là tên của cuốn sách mới xuất bản của nhà văn Nguyễn Thái Hải
nhân dịp kỷ niệm 80 năm Ngày thành lập Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh (15/5/1941 – 15/5/2021). Cuốn sách là món quà ý nghĩa dành cho thiếu nhi, do Hội
đồng Đội tỉnh Đồng Nai phối hợp với Nhà xuất bản Đồng Nai thực hiện và phát hành.
Cuốn sách được
chia làm 2 phần. Phần đầu là lời ngỏ và những dẫn giải cho bạn đọc tiếp cận cuốn
sách. Phần sau là 11 câu chuyện đời thường của các bạn thiếu nhi áp dụng cho 5
điều Bác Hồ dạy thiếu niên và nhi đồng.
Cuốn sách gây tò
mò ngay từ những lời giới thiệu đầu tiên của nhân vật chính – thầy Việt – người
đã làm Tổng phụ trách được 11 năm và là người luôn sát cánh cùng các bạn nhỏ
trong mỗi lần dự Hội trại do Nhà Thiếu nhi tổ chức. Thầy Việt đã gom 11 câu
chuyện để kể cho các em thiếu nhi nghe, thầy phân ra cụ thể từng điều Bác Hồ dạy
ứng với câu chuyện nào để các em có thể chọn lọc đọc chuyện nào trước, chuyện
nào sau. Điều 1 có các câu chuyện “Lên rừng xuống biển”, “Người nghèo xa quê”,
“Chân chạy”; Điều 2 có các câu chuyện “Bí mật của một game thủ”, “Mảnh vỏ chai
vỡ trên đường”, “ ‘Chim gõ kiến’ làm việc gì?”, “Học trò miền cao Đất Đỏ”; Điều
3 có câu chuyện “Bé Thỏ về quê”; Điều 4
có các câu chuyện “ ‘Chim gõ kiến’ làm việc gì?”, “Mảnh vỏ chai vỡ trên đường”,
“Thích làm chuyện bao đồng”; Điều 5 có các câu chuyện “Không để bị bắt nạt”,
“Thế nào là biết ơn thầy cô”.
Ngoài việc phân
loại các câu chuyện trong phần hướng dẫn đọc truyện, thầy Việt đã khéo léo đưa
các tên gọi, thuật ngữ trong công tác Hội Đồng Đội mà hầu hết các em thiếu nhi
đều đã được nghe đến khi sinh hoạt tại các nhà thiếu nhi. Đó là “Khăn quàng đỏ”,
“5 điều Bác Hồ dạy”, “Quản trò”, “Học kỳ quân đội”, “Hội thi tin học trẻ”,
“Phong trào kế hoạch nhỏ”, “Trại hè ‘Trải nghiệm để lớn khôn’ ”, “Cháu ngoan
Bác Hồ”, “Sinh hoạt đội”, Ban Chỉ huy Liên đội”, “Tỉnh đoàn”. Những thuật ngữ
quen thuộc này cũng được dùng đầy khắp các câu chuyện mà thầy Việt chọn lọc.
Câu chuyện của
thầy Việt đưa vào đôi khi là câu chuyện về những trải nghiệm cuộc sống thú vị
như: “Lên rừng xuống biển” với nhân vật chính là em Nu Na Nu Nống. Em đã dự Hội
trại được 2 lần, đây là lần thứ 3 nên em đã mạnh dạn hơn và sáng tác thơ cũng
“chắc tay” hơn. Câu chuyện xoay quanh chuyến đi biển Vũng Tàu của các bạn nhỏ
và thầy cô phụ trách. Những câu chuyện trên đường, những góp ý sửa chữa bản thảo
của thầy cô đã giúp cho em Nu Na Nu Nống có thêm nhiều kiến thức và trải nghiệm
thú vị. Chuyến đi đó cũng khiến em Nu Na Nu Nống thấy nể phục thầy Đăng “cái gì
cũng biết” đã giúp em và các bạn giải đáp nhiều thắc mắc khi đặt chân đến một
vùng đất hay con đường xa lạ nào đó dọc đường đi.
Đôi khi câu chuyện
lại đề cao lòng nhân ái của con người như “Người nghèo xa quê”, kể về nhân vật
chính là Cường trong bối cảnh vào bệnh viện thăm cậu Năm bị bệnh. Câu chuyện
đơn giản về việc Cường phát hiện ra một người ăn xin và đem lòng thương cảm. Mặc
dù bị cậu Năm đặt dấu hỏi về tính xác thực của việc ăn xin đó, Cường vẫn một mực
tin tưởng người đó không hề lừa gạt mọi người. Cậu bé đã âm thầm theo dõi, điều
tra. Khi biết chắc chắn người kia không lừa đảo, Cường thấy nhẹ nhõm trong người
và cùng cậu Năm góp tiền ủng hộ hoàn cảnh đáng thương kia...
Là một nhà văn
chuyên viết cho thiếu nhi, lại may mắn là người dẫn dắt các thế hệ thiếu nhi Đồng
Nai qua 10 mùa Hội trại, những câu chuyện của nhà văn Nguyễn Thái Hải đầy tính
nhân văn và mang tính giáo dục cao cho lứa tuổi thiếu niên, nhi đồng đang tò mò
tìm tòi và phát hiện những điều mới lạ xung quanh mình.
Sách dày 136
trang, do Nhà xuất bản Đồng Nai ấn hành đầu tháng 5/2021.
Hạ Nguyên