​

Năm 2024 đã khép lại. Những ngày này, chúng ta cùng nhìn lại những gì đã làm được trong một năm đồng hành cùng tỉnh Đồng Nai và cả nước đi qua những thăng trầm, với rất nhiều trăn trở và hy vọng.

Một điều đáng mừng là khi ngồi lại để xét thành tích của tập thể và cá nhân, các thành viên Hội đồng Thi đua khen thưởng Hội VHNT đều lấy làm băn khoăn, bởi Hội có 7 Ban chuyên ngành và Tạp chí Văn Nghệ Đồng Nai thì cả 7 chuyên ngành lẫn Tạp chí đều hoàn thành xuất sắc và hoàn thành tốt nhiệm vụ. Thậm chí số Ban chuyên ngành có thành tích xuất sắc còn nhiều hơn định mức trong Quy chế của Ban Thi đua Khen thưởng tỉnh. Về cá nhân, bên cạnh những gương mặt hầu như năm nào cũng đứng trên bục khen thưởng đã có sự xuất hiện ngoạn mục của những gương mặt mới, những gương mặt trẻ. Phải nói là các thành viên Hội đồng Thi đua đã có một sự khó xử khá… dễ chịu khi phải lựa chọn những tập thể, cá nhân xuất sắc. Và cảm xúc bao trùm là niềm tự hào vì trong bối cảnh hoạt động VHNT chịu nhiều sức ép, Hội VHNT Đồng Nai vẫn đang phát triển đúng hướng, tạo ra giá trị tư tưởng và giá trị nghệ thuật phục vụ cộng đồng.

Sự phát triển của Hội VHNT Đồng Nai thể hiện qua những con số ấn tượng. Trong bối cảnh thế giới bất ổn vì các điểm nóng xung đột khiến kinh tế cả nước và tỉnh Đồng Nai lao đao, năm 2024, Hội vẫn được Tỉnh uỷ, UBND tỉnh quan tâm, bố trí kinh phí để tổ chức hơn 30 hoạt động lớn nhỏ, thực hiện nhiều chuyến đi thực tế, mở nhiều trại sáng tác ngoài tỉnh, quảng bá nhiều tác phẩm, công trình nghệ thuật. Việc được tiếp cận với đời sống nhân dân ở nhiều miền quê, nhiều vùng đất đã góp phần mở mang tầm nhìn, làm tươi mới cảm xúc của văn nghệ sĩ, từ đó anh chị em có những sáng tác mới, chất lượng. Con số 15 đầu sách văn học được các tác giả tự xuất bản chứng minh rằng cảm hứng sáng tạo của văn nghệ sĩ ở các độ tuổi khác nhau vẫn đang dồi dào, trong đó có những hội viên lần đầu tiên được cầm trên tay đứa con tinh thần của mình. Trong năm 2024, hàng trăm lượt tác giả được hỗ trợ sáng tạo và hỗ trợ công bố tác phẩm, cho thấy dù kinh tế eo hẹp, nhà nước vẫn quan tâm nhu cầu sáng tạo của văn nghệ sĩ, tạo điều kiện cho anh chị em làm tốt nhiệm vụ của người chiến sĩ trên mặt trận văn hóa.

Năm 2024 công tác quảng bá tác phẩm có bước đột phá mạnh mẽ, uy tín của Hội VHNT ngày càng được nâng tầm. Sau những đêm diễn đầy xúc động các vở Thành Thăng Long thuở ấy, Yêu là thoát tội, đặc biệt là Hình tượng Chủ tịch Hồ Chí  Minh qua các thời kỳ lịch sử, những tràng pháo tay, những giọt nước mắt hạnh phúc cho thấy tình yêu của khán giả đối với nghệ thuật luôn mãnh liệt, chỉ là phụ thuộc vào chất lượng của từng chương trình. Đó cũng chính là động lực để văn nghệ sĩ tiếp tục hành trình sáng tạo không mệt mỏi.

Năm 2024 cũng là năm rộn ràng các cuộc thi sáng tác VHNT lớn nhỏ từ cấp huyện, cấp thành phố đến cấp tỉnh mà cuộc thi nào lực lượng tham gia nòng cốt cũng là văn nghệ sĩ Hội VHNT Đồng Nai. Rất nhiều giải thưởng đã được trao trong đó tiểu thuyết “Từ giờ thứ sáu đến giờ thứ chín" của nhà văn Nguyễn Một được giải thưởng của Hội Nhà văn Việt Nam như một ngòi nổ, tạo ra hiệu ứng sôi nổi trong cộng đồng yêu văn học. Tác phẩm này nhận niềm vui kép vì sau đó không lâu đã được trao giải thưởng S.E.A Write - giải thưởng giành cho những tác phẩm văn học tiêu biểu khu vực Đông Nam Á do Hoàng gia Thái Lan tổ chức từ năm 1979 (Trong hơn 40 năm, những người đạt giải thưởng S.E.A Write đều là các nhà văn, nhà thơ hàng đầu Việt Nam như Tố Hữu, Ma Văn Kháng, Nguyễn Khải, Hữu Thỉnh, Nguyễn Nhật Ánh, Nguyễn Bình Phương, Nguyễn Ngọc Tư). Tiểu thuyết Từ giờ thứ sáu đến giờ thứ chín về đề tài chiến tranh minh chứng rằng chân trời sáng tạo là vô tận và với văn nghệ sĩ có tâm, có tầm, không có đề tài nào là cũ, là hết thời. Cuộc thi sáng tác về Quốc hội Việt Nam mang tên Diên Hồng sắp khép lại, trong danh sách giải thưởng có tên hội viên Hội VHNT Đồng Nai như một lời khẳng định văn nghệ sĩ Đồng Nai đa tài, và trữ lượng “mỏ vàng" của Hội hãy còn khá dồi dào.

Cuộc vận động sáng tác, quảng bá tác phẩm VHNT về đề tài học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh do Ban Tuyên giáo Tỉnh uỷ phát động đã tổ chức được nhiều năm. Cũng chính nhờ văn nghệ sĩ và các nhà báo phát hiện, tôn vinh mà nhiều tập thể, cá nhân bình dị, chìm khuất đâu đó trong xã hội bỗng vụt sáng bởi những việc làm cao quý, nhiều ý nghĩa. Trong những ngày cuối năm, dù chưa công bố nhưng hơn 40 tác phẩm đạt giải thưởng Văn học Nghệ thuật hàng năm năm 2024 thật sự là nguồn khích lệ lớn đối với những người coi sáng tác VHNT như là một trong những lẽ sống của cuộc đời.

Sức hấp dẫn của văn học nghệ thuật càng thể hiện rõ khi ta chứng kiến các cựu binh, những người từng một thời vào sinh ra tử trong các cuộc kháng chiến say sưa xem triển lãm tại cuộc thi “Chân dung người chiến sĩ Đồng Nai" nhân kỷ niệm 80 năm Ngày thành lập Quân đội Nhân dân Việt Nam (1944-2024) và 35 năm Ngày Quốc phòng toàn dân (1979-2024). Vẻ đẹp đa dạng của “bộ đội cụ Hồ", của tình quân dân cá nước đã được các nghệ sĩ nhiếp ảnh ghi lại một cách chân thực, đầy cảm xúc, khẳng định đề tài về người lính đã ăn sâu, bén rễ trong lòng người dân Việt Nam và đóng vai trò đặc biệt trong đời sống tinh thần của xã hội.

Hội VHNT ngày càng có vị thế quan trọng, tham gia sâu vào các hoạt động kinh tế - xã hội của tỉnh. Nhiều công ty, đơn vị sản xuất đã sử dụng tác phẩm của Ban Nhiếp ảnh trong quảng bá, giới thiệu sản phẩm mới, các đơn vị quân đội mời nghệ sĩ đến chụp hình nhân những sự kiện quan trọng. Bên cạnh đó, các trường phổ thông trong tỉnh mời các nhà văn, nhà thơ đến trao đổi với học sinh về tác giả, tác phẩm văn học Đồng Nai và văn học Việt Nam. Ngày sách và văn hóa đọc tổ chức tại thành phố Long Khánh, các huyện Thống Nhất, Tân Phú đã trở thành những ngày hội nhiều sắc màu, khuấy động đời sống vốn khá bình lặng ở các miền quê, vùng sâu, vùng xa. Từ năm 2023, Hội VHNT Đồng Nai đã phối hợp với Ủy ban Nhân dân thành phố Biên Hòa mở ki-ốt sách báo, các vật phẩm văn hóa phục vụ người dân, tham gia Festival sách… Có thể nói, đời sống tinh thần của người dân Đồng Nai được cải thiện đáng kể có sự tham gia tích cực của Hội VHNT Đồng Nai.

Đi qua năm 2024 với nhiều dấu ấn sâu đậm, Hội VHNT Đồng Nai đang hướng đến năm 2025 với nhiều triển vọng sáng sủa và cả những nỗi lo, sự thách thức. Công chúng thời công nghệ số không còn xuề xòa dễ dãi, dễ chấp nhận và dễ bỏ qua. Văn học nghệ thuật đang được thẩm định, đánh giá bằng thước đo mới, chuẩn mực mới. Kẻ thù của văn nghệ sĩ không chỉ là buông bỏ sáng tác mà còn là sự lặp lại mình, làm ra những sản phẩm chỉ để giải trí, “xả stress". Tác phẩm VHNT phải góp phần tạo nên sức mạnh tinh thần của cộng đồng, rộng ra là sức mạnh của cả dân tộc. Với đội ngũ văn nghệ sĩ giàu trải nghiệm và khát vọng, gắn bó máu thịt với nhân dân, Hội VHNT Đồng Nai đang chuẩn bị hành trang bước vào năm mới với sức bật mới…

G.M.H

Nguồn: Văn nghệ Đồng Nai số 83-84 (Tháng 01 & 02 năm 2025)