Tôi đi theo chương trình của Vitamin Tour, một Công ty du lịch có Trụ sở tại Quận 1 Thành phố Hồ Chí Minh. Mọi thủ tục làm ở đó. Chúng tôi phải vượt qua nhiều “cửa ải" về thu nhập tiền lương, y tế... Cũng hồi hộp nhưng mọi việc cũng qua. Có một cháu nói “mừng muốn chết" khi đậu visa. Bởi có vài tình tiết ban đầu, nhưng Công ty cũng tạo mọi điều kiện cho các công đoạn trong thủ tục cho khách hàng được thuận lợi.

Những ngày cuối năm, hầu như tất cả chúng tôi ai cũng tất bật với những công việc ở cơ quan, gia đình. Khi nhận được giấy triệu tập tham dự trại sáng tác văn học nghệ thuật (VHNT) với chủ đề: “Đồng Nai nơi hội tụ mạch nguồn văn hoá và phát triển bền vững", nghe cái tên có phần chung chung quá nên lúc đầu tôi hơi đắn đo chưa muốn tham dự, nhưng khi hiểu điểm đến của đợt sáng tác này sẽ chiến khu rừng Sác, vậy là tôi vội vàng sắp xếp mọi công việc để cùng tham gia với hai mươi anh chị em văn nghệ sĩ trong chuyến đi này.

Những năm cuối thập niên 80 của thế kỷ trước, tôi đang học ở Thành phố Hồ Chí Minh. Nhà tôi ở Nhơn Trạch, cách Sài Gòn hơn ba chục cây số, không dư giả gì. Tôi đi học bằng xe đạp, sáng thứ Hai đi, chiều thứ Bảy về. Những ngày trong tuần tôi ở lại ký túc xá. Thỉnh thoảng, ba tôi lại cho đứa con gái “giống ba như đúc" ít tiền uống nước dọc đường cho đỡ mệt. Tôi biết để có số tiền ít ỏi đó, ba đã dành thời gian rảnh rỗi hiếm hoi trong ngày để vá xe đạp. Lúc ấy, em trai tôi mới ra nghề sửa xe máy. Quán ở ngay nhà mặt tiền, khách hàng khá đông nên ba tôi nhận phần vá xe đạp. Ba chỉ muốn giúp người gặp sự cố dọc đường với những chiếc xe đạp thồ hàng nặng nề, nhưng họ cũng thơm thảo gửi lại chút tiền để ông uống nước. Tiền bán tôm cá ba chài lưới được, mẹ tôi giữ hết để lo liệu, chi tiêu cho cả gia đình.

Tôi may mắn có dịp tham gia chuyến đi thực tế sáng tác tại Đồn Biên phòng Cửa khẩu Quốc tế Hoa Lư trên tuyến biên giới Việt Nam - Campuchia trong dịp kỉ niệm 78 năm Ngày Thương binh Liệt sĩ. Chuyến đi cùng đội ngũ văn nghệ sĩ tỉnh nhà để lại trong tôi những dấu ấn sâu đậm, những tình cảm tốt đẹp về Đồn, về dải đất biên cương Tổ quốc từng một thời chịu nhiều đau thương mất mát trong chiến tranh và sự hồi sinh mạnh mẽ, vững vàng nơi phên dậu bảo vệ Tổ quốc trong thời bình.

Khi tôi còn là chiến sĩ liên lạc Đại đội 2, Tiểu đoàn 44 (Hồng Lĩnh), đóng quân tại xã Kì Phú, huyện Kì Anh, tỉnh Hà Tĩnh vinh dự được kết nạp vào Đảng Lao động Việt Nam (nay là Đảng Cộng sản Việt Nam), đúng ngày sinh nhật Bác Hồ: 19 tháng 5 năm 1966, lúc 20 tuổi đời và hơn một tuổi quân. Hai ngày sau đó, Chính trị viên Đại đội Trương Nghiêu, anh là bộ đội từ thời chống Pháp, tái ngũ năm 1965, động viên và giao nhiệm vụ:

Cuối tuần, chúng tôi quyết định rời xa thành phố, bỏ lại những ngày tất bật, cuồng quay với công việc để hòa mình vào thiên nhiên. Sau nhiều lần lỡ hẹn, tôi quyết định leo núi Chứa Chan (huyện Xuân Lộc, tỉnh Đồng Nai) đến thăm Bửu Quang tự - ngôi chùa cổ ở lưng chừng núi. Trong sớm mai, ngắm ngọn núi bàng bạc sương khói, nhìn từ xa như mây ôm núi, núi quyện vào mây. Tôi háo hức trên hành trình trải nghiệm, cảm giác ngỡ mình sắp lạc chốn bồng lai tiên cảnh.

Từ lâu sông Tôn Lê Chàm không còn là con sông “lữ khách" với người dân nhiều địa phương trong nước. Sông chia sẻ nỗi niềm chung - riêng với cộng đồng dân tộc anh em ở miền biên Tây Nam Tổ quốc. Con sông là khát vọng tình yêu quê hương, tinh thần dân tộc và tình hữu nghị Việt Nam - Campuchia như dòng vẫn chảy mãi không ngừng.

​Buổi sáng một ngày cuối xuân 2020, tôi cùng những người thân trong gia đình nhà văn Hoàng Văn Bổn về thăm lại làng quê của ông: Làng Bình Long thuộc phủ Tân Uyên xưa, nay đổi thành xã Bình Lợi, thuộc huyện Vĩnh Cửu, tỉnh Đồng Nai. Dòng họ Huỳnh của nhà văn Hoàng Văn Bổn đã định cư ở đây từ nhiều đời, “từ thời ông cố, ông sơ" (theo cách nói dân dã), cha ông ta cứ men theo những bãi bồi ven sông Đồng Nai mà khai phá, định cư lập ấp. Đây là mảnh đất lâu đời xứ Nam Bộ xưa, đã có tên từ thời sơ khai họach định địa danh hành chính quốc gia ở phía Nam. Lúc đó, thôn Bình Lợi thuộc tổng Phước Vinh, huyện Phước Chánh, phủ Phước Long, trấn Biên Hòa (theo Gia Định thành thông chí).

Đặt chân xuống phi trường Pedras Rubras, Porto sau khi khởi hành từ sân bay Tân Sơn Nhất, quá cảnh tại Istanbul Thổ Nhĩ Kỳ, trong khoảng 16-17 tiếng đồng hồ, chúng tôi mong chờ đón nhận những cảm xúc đầu tiên khi chạm vào hơi thở cuộc sống của thành phố Vila Nova de Gaia - Bồ Đào Nha

Tôi đặt đồng hồ báo thức lúc 1 giờ 30 phút sáng để chuẩn bị cho chuyến bay vào mờ sáng, nhưng kỳ thực cả tối hôm ấy không ngủ được. Nằm không ngủ được là bởi ý nghĩa miên man, lòng háo hức của một đứa trẻ miền Nam đang hướng đến một điều gì đó thật lớn lao.