Dân tộc Việt Nam vốn có truyền thống yêu nước và tôn kính các bậc tiên hiền mở cõi; các bậc danh nhân tài hoa có nhiều đóng góp cho sự nghiệp dựng nước và giữ nước trên các lĩnh vực quân sự, kinh tế, văn hóa xã hội….

Hiệp Phước là một làng cổ có lịch sử hình thành lâu đời ở xã Hiệp Phước, huyện Nhơn Trạch, Đồng Nai (nay là xã Nhơn Trạch). Nơi đây hiện tồn nhiều giá trị văn hóa, lịch sử mang tính đặc trưng, tiêu biểu cho con người, vùng đất Đồng Nai

Trong các dân tộc ít người ở Đồng Nai, người S'tiêng có số dân tương đối đông (khoảng 100.000 người). Họ tập trung cư trú ở phía Bắc - thượng nguồn dòng sông Bé (người S'tiêng gọi dòng sông này là Dak Lung hay Dak Glung), là tộc người cư trú lâu đời trên vùng đất này. Trong quá trình chung sống với những tộc người cận cư có cùng ngữ hệ như Kh'mer, M'nông, Mạ…

Đồng Nai là vùng đất hội tụ nhiều giá trị văn hóa truyền thống đặc sắc. Trong đó, dân tộc Chơro - một trong những cư dân tại chỗ - đã góp phần quan trọng tạo nên bản sắc văn hóa đa dạng, phong phú của vùng đất này. Với gần 20.000 người sinh sống tại nhiều địa phương trong tỉnh, người Chơro không chỉ kiên cường trong đấu tranh bảo vệ quê hương, mà còn bền bỉ gìn giữ các giá trị văn hóa truyền thống, tiêu biểu là Lễ hội Sayangva - Lễ hội cúng thần Lúa. Lễ hội Sayangva chứa đựng nhiều giá trí trị văn hóa - lịch sử - khoa học tiêu biểu. Chính vì vậy, ngày 03/6/2025, Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã ký Quyết định số 1685/QĐ-BVHTTDL công bố Lễ hội Sayangva (Cúng thần Lúa) của người Chơro ở Đồng Nai vào Danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.

Đất nước Việt Nam có nhiều làng nghề gốm nổi tiếng, mỗi nơi mang một sắc thái riêng biệt, tiêu biểu như Bát Tràng (Hà Nội), Phù Lãng (Bắc Ninh), Chu Đậu (Hải Dương), Thanh Hà (Hội An, Quảng Nam), Bàu Trúc (Ninh Thuận), Biên Hòa (Đồng Nai), Minh Long, Lái Thiêu (Bình Dương), Vĩnh Long... Lịch sử hình thành và phát triển của gốm mỹ nghệ Biên Hòa gắn liền với Trường Cao đẳng Mỹ thuật Trang trí Đồng Nai, tiền thân là “Trường dạy nghề Biên Hòa" hay “Trường Bá nghệ Biên Hòa", được người Pháp thành lập vào năm 1903 với mục đích ban đầu là đào tạo thợ lành nghề phục vụ cho công cuộc khai thác thuộc địa. Với hơn 120 năm lịch sử, đây là ngôi trường đầu tiên ở Đông Dương đào tạo chuyên sâu về ngành gốm.

Trong kho tàng văn hóa phong phú của các dân tộc Việt Nam, nghệ thuật trình diễn cồng chiêng giữ một vị trí đặc biệt quan trọng. Với người M'nông Bình Phước, cồng chiêng không chỉ là một loại nhạc cụ truyền thống, mà còn là biểu tượng tâm linh

Trong các gia đình người Xtiêng ở Bình Phước có nhiều vật dụng, tài sản có chức năng đa dạng với nhiều giá trị cả về lịch sử và văn hóa mang đặc trưng, trong đó các vật dụng bằng gốm là một trong những nhóm vật dụng rất đặc biệt.

50 năm qua, trên lĩnh vực văn hóa nghệ thuật Đồng Nai với những thành tựu về đời sống tinh thần của nhân dân như: phong tục tập quán, hội họa, điêu khắc, múa, âm nhạc, sân khấu, biểu diễn,... phản ánh đời sống văn hóa tinh thần của người dân vùng miền Đông Nam Bộ với nhiều sáng tạo, đặc trưng, phong phú. Giá trị văn hóa nghệ thuật Đồng Nai được kết tinh và thông qua những sáng tác và công trình của các văn nghệ sĩ Đồng Nai. 50 năm qua, các thế hệ văn nghệ sĩ Đồng Nai đã phát huy tinh thần yêu quê hương đất nước, phát huy truyền thống văn hóa dân tộc, làm nên những tác phẩm VHNT mang bản sắc văn hóa Đồng Nai.

​Đồng Nai là một tỉnh thuộc miền Đông Nam Bộ - nơi có nhiều cộng đồng cư dân sinh sống. Đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) toàn tỉnh có 198.784 người, chiếm 6,42% dân số cả tỉnh. Ngoài người Việt, cư dân ở Đồng Nai còn có các dân tộc thiểu số (DTTS) như: Chơro, Mạ, Stiêng, Cơho, Hoa, Chăm, Khmer, Tày, Nùng, Mường, Dao… góp phần tạo nên đời sống văn hóa phi vật thể (VHPVT) rất phong phú, đa dạng ở Đồng Nai nói riêng và Nam Bộ nói chung. Kho tàng di sản văn hóa phi vật thể của các DTTS Đồng Nai phản ánh về đời sống vật chất và đời sống tinh thần của các cư dân bản địa và nhập cư nhiều đợt từ nhiều thế kỷ trước đây đến nay.

Hơn 100 năm qua, Đờn ca tài tử là tiếng lòng chuyên chở bao cảm xúc vui buồn của cư dân vùng sông nước, những giai điệu ấy vẫn có sức sống bền bỉ trong tâm thức người dân Nam Bộ, mỗi bài bản nhịp phách đều gắn với một câu chuyện thăng trầm, mỗi tiếng đờn lời ca là thêm một lần sáng tạo, thăng hoa.