Từ Long Khánh, chúng tôi rời phố khi trời còn chìm trong sương sớm. Chiếc xe điện lăn bánh, chở theo sáu con người với sáu niềm háo hức, như một cuộc hẹn đã được ấp ủ từ lâu. Mỗi người mang theo một phần nhỏ bé: ai gói ghém bánh tét, bánh trung thu; ai chuẩn bị gia vị, quà tặng; ai nâng niu mấy tập tạp chí văn chương. Tất cả gom lại thành một hành trang nghĩa tình, hướng về biên giới xa xôi. Chuyến đi tựa như một cuộc hẹn đầy nghĩa tình, mỗi người góp một phần, nhỏ bé nhưng ấm áp.
Khi đến Đồng Xoài, bạn văn nơi đây đã chờ sẵn. Một bữa cơm dân dã, gọn ghẽ như mâm cơm gia đình, khiến chúng tôi cảm nhận rõ tình thân. Không muốn để muộn giờ đã giao ước, chúng tôi khẩn trương ăn uống, nhanh chóng dọn dẹp thu xếp, khởi hành lên biên giới.
Còn khá sớm theo giờ hẹn, cả nhóm tranh thủ dạo quanh cửa khẩu Hoa Lư, chụp vài tấm ảnh lưu niệm. Bầu trời biên giới xanh trong, gió lồng lộng thổi như mơn man gọi khách phương xa. Bước chân vào đồn Biên phòng Hoa Lư, niềm vui hiện rõ trên gương mặt từng người khi được gặp gỡ, trò chuyện cùng cán bộ, chiến sĩ nơi đây. Sự đón tiếp nồng hậu khiến chúng tôi thấy mình như đã thân quen từ trước. Nghe các anh kể về những năm tháng gian khổ, những hy sinh thầm lặng nơi tuyến đầu Tổ quốc, lòng chúng tôi lặng đi, vừa tự hào, vừa xúc động.
Ảnh minh họa (Nguyễn An)
Được đón tiếp tại Ban Chỉ huy Biên phòng cửa khẩu Hoa Lư, quà tặng cho đơn vị tuy giản dị nhưng chất chứa nghĩa tình: những đòn bánh tét do chị em tự tay gói; những cặp bánh trung thu gia đình tự nướng; các phần gia vị, thực phẩm do doanh nghiệp gửi tặng; cùng những tập tạp chí Văn học Nghệ thuật gửi tận tay cán bộ, chiến sĩ nơi tiền tiêu. Vì lý do an ninh, chúng tôi không chụp được nhiều ảnh trong đơn vị như mong muốn. Nhưng bù lại, từng khung cảnh, từng câu chuyện, từng ánh mắt và nụ cười đã được lưu giữ trong trí nhớ, như những tấm ảnh sống động trong tim.
Sau đó, theo hướng dẫn chúng tôi bắt đầu hành trình thăm một số “địa chỉ đỏ" gắn với lịch sử hào hùng. Trước tiên, là đền thờ 35 liệt sĩ đã hy sinh năm 1978 trong chiến tranh ở phía Tây Nam. Rồi khu di tích K16 – nơi Thủ tướng Campuchia Hun Sen từng tá túc một thời gian để hoạt động cách mạng; khu di tích đặc biệt Quốc gia Tà Thiết, căn cứ của Bộ Chỉ huy Miền, nơi từng in dấu chân các đơn vị chủ lực; nhà Giao tế Bốn bên, chứng nhân một thời kỳ lịch sử đặc biệt. Đứng trước cột cờ chiến thắng, nơi ghi dấu ngày xuất quân giải phóng miền Nam năm 1975, ai cũng rưng rưng. Lịch sử hiện lên rõ ràng, không phải trên trang sách, mà ngay trước mắt, trong hơi thở đất trời biên giới. Ở mỗi nơi dừng chân, chúng tôi đều cảm nhận rõ hơn những trang sử oanh liệt, những hy sinh lớn lao của cha anh trong hai cuộc kháng chiến trường kỳ.
Không mấy chốc Biên giới Lộc Ninh trút một cơn mưa xối xả. Mưa ở biên giới không giống mưa nơi phố thị. Đó là thứ mưa bất chợt, ào sang như muốn thử sức chịu đựng của những người khách phương xa. Giọt mưa rát mặt, gió quẩn quanh mùi đất đỏ, mùi lá rừng, mùi khói đốt vương trong không trung.
Chúng tôi vội vã chạy tứ phía tìm nơi tránh trú, áo quần lấm tấm nước, lòng vừa bối rối vừa háo hức, như thể mình đang chạm vào ranh giới mong manh giữa một miền đất và một miền ký ức. Cơn mưa đi nhanh như lúc đến. Chỉ còn lại những vệt nước long lanh trên lá, vài tiếng róc rách chảy từ mái tôn xuống hiên, và khoảng trời trong hơn, sâu hơn. Chiều mưa nơi đây có một sự đậm đà lạ lùng, không ướt át triền miên, mà đủ để người ta nhớ, để lòng còn giữ hơi ấm của những câu chuyện chưa kịp kể.
Chiều biên giới ngớt mưa. Trên đường trở về nơi nghỉ tạm, rừng hai bên vẫn lấp lánh ánh nước. Đêm buông nhẹ. Trong giấc ngủ, tôi vẫn nghe tiếng mưa ban chiều, như khúc nhạc nền cho một bộ phim mà mình chưa muốn xem đến hồi kết.
Đồng Nai có hơn 258 km đường biên giới. Để đặt chân đến từng đoạn, từng chốt là cả một hành trình vất vả. Thế nhưng, với tôi, càng mưa, chiều biên giới càng cuốn hút. Viết đôi dòng về một buổi chiều mưa biên giới, hóa ra lại thấy lòng mình ấm hơn, như vừa khép lại một trang ký sự và để dành một trang khác cho lần trở lại.
Tôi sẽ quay lại cửa khẩu Hoa Lư trong một ngày đầy nắng, tôi vẫn sẽ tìm cơn mưa biên giới, để lại được rửa mặt bằng gió, bằng nước, mang theo niềm hân hoan và tình yêu thương trọn vẹn của hậu phương dành cho người lính nơi biên cương.
Chuyến đi không đủ dài để tham quan hết các di tích trên địa bàn Bình Phước, Lộc Ninh, Phước Long… Đành hẹn một ngày trở lại. Nhưng trước khi chia tay, anh chị em văn nghệ phường Đồng Phú đã dành cho chúng tôi một buổi tiễn biệt thật đáng nhớ. Ca nô đưa chúng tôi dạo quanh lòng hồ Suối Giai – sóng nước dập dềnh, gió và mưa đan xen, như bản nhạc tiễn chân. Một bữa cơm giản dị trên nhà bè, chẳng cầu kỳ cao sang, mà chan chứa tình người, tình văn nghệ.
Chia tay các bạn văn Đồng Xoài, Đồng Phú lòng mỗi người mang theo một kỷ niệm. Chuyến đi ấy không chỉ là cuộc hành trình, mà là sự kết nối giữa những tâm hồn yêu văn chương, yêu đất nước. Và hơn hết, là niềm tin rằng trong ngôi nhà chung, chúng tôi sẽ còn gặp lại, để cùng nhau viết tiếp những trang mới cho văn học quê hương – nơi tình người luôn song hành cùng tiếng mưa biên giới. Cùng vun đắp nền Văn học Nghệ thuật tỉnh nhà ngày một phát triển, tiến bộ, hiện đại và hội nhập.