​

​Năm 2023 là một năm thu hoạch nhiều thành tựu của Văn học Đồng Nai với nhiều tác phẩm mới và những giải thưởng ấn tượng, đánh dấu sự đổi mới của đời sống văn học cũng như bút pháp sáng tác.

*Những hoạt động sôi nổi

Năm 2023 được mở đầu bằng Chương trình gặp mặt đầu xuân giữa lãnh đạo tỉnh và văn nghệ sĩ, trí thức tỉnh nhà cùng chương trình Ngày Thơ Việt Nam - Ngày văn nghệ sĩ Đồng Nai. Những chương trình mang đến sự khích lệ động viên, sự hứng khởi và nguồn cảm hứng mới mẻ, dồi dào trước sự đổi mới, phát triển của tỉnh nhà và đất nước. Cùng với các ban chuyên ngành của Hội VHNT Đồng Nai, ban Văn học đã xác định những mục tiêu mới trên phương châm kế thừa và phát huy các nguồn lực vốn có của mình.

Và năm 2023 thực sự là một năm có những hoạt động sôi nổi của ban Văn học với nhiều chương trình, sự kiện gắn với Hội VHNT Đồng Nai và tỉnh nhà. Hội viên trong Ban đã tham gia tích cực 05 trại sáng tác do Hội tổ chức: Trại sáng tác “Kỷ niệm 325 năm Biên Hòa - Đồng Nai" tại Nha Trang (tỉnh Khánh Hòa), “Văn nghệ sĩ đồng hành cùng đất nước" tại tỉnh Thanh Hóa, “Văn nghệ sĩ với người lính, biển đảo và quê hương đất nước" tại tỉnh Cà Mau, “Bài ca thống nhất non sông" của  Ủy ban Liên hiệp các Hội VHNT Việt Nam tổ chức tại vườn Quốc gia Cát Tiên; và Trại sáng tác Trẻ tại tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu. Với số lượng hội viên tham gia trung bình 10 người/trại viết, tác phẩm thu hoạch từ các trại của Ban Văn học khá dồi dào về số lượng, ổn định về chất lượng và luôn có những yếu tố sáng tạo, phát hiện mới. Đây cũng là nguồn tác phẩm chính được sử dụng, giới thiệu trên Tạp chí Văn nghệ Đồng Nai, Trang Thông tin điện tử và tham gia các hoạt động sáng tác, các cuộc thi văn học trong và ngoài tỉnh.

Không chỉ tích cực tham gia các chương trình văn hóa, văn nghệ của tỉnh và của Hội tổ chức, Ban Văn học còn hết sức tích cực tổ chức các cuộc họp sinh hoạt chuyên môn. Năm 2023 đánh dấu sự khởi sắc trở lại của sách văn học, với 02 tuyển tập tác phẩm Văn học do Hội VHNT Đồng Nai ấn hành (Tuyển tập Kỷ niệm 325 năm hình thành và phát triển vùng đất Biên Hòa - Đồng Nai và Tuyển tập Mưa trên rừng chồi). Cá nhân các tác giả “trình làng" 13 tập sách, trong đó nhà văn Khôi Vũ (Nguyễn Thái Hải) có 3 tập sách (Tập truyện Đất ẩn long, truyện dài thiếu nhi Làm chị Hai thật là oai, và bộ 6 tập Thám tử học trò); tiểu thuyết Từ giờ thứ sáu đến giờ thứ chín (Nguyễn Một); các tập truyện ngắn Bến hồng nhan (Đào Sỹ Quang), Ma chữ (Nguyễn Duy Đồng), hồi ký Cha và con (Lê Đình Thảo), bút ký Một thời và mãi mãi (Hoàng Đình Nguyễn); các tập thơ, trường ca Bản hùng ca thời đại (Phạm Thanh Quang), Ăm ắp mùa thu (Lê Thanh Xuân), Nghìn trùng gần gụi (Dương Đức Khánh), Giấc mơ nâu (Trần Thị Bảo Thư), Nhịp phách dòng sông (Minh Hạ)... Trong số gần 2000 tác phẩm của toàn Hội VHNT Đồng Nai đã công bố trong và ngoài tỉnh, trên 500 tác phẩm văn học (là thơ, chùm thơ, truyện, ký, lý luận phê bình, nghiên cứu v.v… ), mang tên tuổi của tác giả Đồng Nai đến với nhiều nơi trong cả nước.

*Những giải thưởng ấn tượng

Các cuộc thi viết trong năm 2023 đã giúp văn học Đồng Nai tỏa sáng, trong đó có nhiều giải thưởng cấp Trung ương. Tiểu thuyết Từ giờ thứ sáu đến giờ thứ chín của nhà văn Nguyễn Một đã được bạn đọc cũng như giới chuyên môn quan tâm, đón nhận từ ngày đầu ra mắt và được Hội Nhà văn Việt Nam trao giải thưởng năm 2023 (bộ môn văn xuôi). Qua tác phẩm này, nhà văn Nguyễn Một tiếp nối mạch sáng tác về đề tài hậu chiến và những trải nghiệm yêu thương dành cho con người, quê hương. Bên cạnh đó, trong cuộc thi bút ký “Chân dung cuộc sống" do Tạp chí Nhà văn và Đời sống (Hội Nhà văn Việt Nam) tổ chức, hai tác giả nữ Đồng Nai đã nhận 01 giải Ba (chùm tác phẩm Người nông dân 4.0 và báu vật của mẹ thiên nhiên; Người lính già và chuỗi sản xuất, tiêu thụ ca cao không thương lái của Trâm Oanh), 01 giải Tư (tác phẩm Có một ông lão… tuổi thanh xuân của Hoàng Ngọc Điệp).

Tập thơ Giấc mơ nâu - tập thơ thứ hai của tác giả Trần Thị Bảo Thư - cũng vừa nhận được tin vui với giải C Giải thưởng hàng năm của Ủy ban Liên hiệp các Hội VHNT Việt Nam (bộ môn Thơ). Tập truyện Ma chữ của tác giả Nguyễn Duy Đồng nhận giải Khuyến khích.

Cuộc thi Sáng tác văn học về đề tài Công nhân, Công đoàn (2021 - 2023) do Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam tổ chức cũng đã ghi danh hai tác giả của Đồng Nai: 01 giải Nhất thể loại tiểu thuyết của tác giả Nguyễn Trí (Hoa xương rồng) và 01 giải Nhì thể loại truyện ngắn của tác giả Trâm Oanh (Hệ sinh thái và cánh diều của cha).

Ngoài ra, hội viên Ban Văn học còn tham gia các cuộc thi sáng tác của Quân khu 7, các địa phương, các tờ báo chuyên ngành… gặt hái nhiều giải thưởng như Nguyễn Trí, Lê Thị Hồng Nhạn, Ngô Hường, Hoàng Văn Thống, Hạnh Vân, Nguyễn Thị Khánh, Nguyễn Dương Tâm Minh, Nguyễn Thị Phấn, Đào Sỹ Quang... Những ngày giáp Tết, nhà văn Hoàng  Ngọc Điệp đón nhận thêm một tin vui khi lập “cú đúp" trong năm với giải Ba cuộc thi viết “Hào khí miền Đông" do báo Thanh Niên tổ chức với bài viết Con sông linh thiêng.

Những tác phẩm đạt giải thưởng của tác giả Đồng Nai hầu hết đều lấy bối cảnh đời sống của mảnh đất Đồng Nai với những nhân vật, câu chuyện mang sức sống Đồng Nai trong quá trình hội nhập và phát triển hôm nay. Vẻ đẹp tinh thần của người Đồng Nai và những giá trị văn hóa, lịch sử cùng những ước vọng, những tình cảm, cảm xúc của vùng đất được khai thác sâu, thể hiện với bút pháp mới mẻ, hiện đại. Đó chính là vốn quý của đời sống hiện thực, cũng là thế mạnh của các tác giả Đồng Nai trên văn đàn: Tình yêu mảnh đất, con người Đồng Nai cùng với những chủ điểm sáng tác lớn như Học tập và làm theo phong cách tư tưởng, đạo đức, tác phong Hồ Chí Minh, biển đảo, hội nhập và phát triển, công nghiệp hóa - hiện đại hóa, Nông thôn mới v.v…

Có thể nói, Văn học Đồng Nai năm qua đã có nhiều đổi mới trong sáng tác, các tác giả không ngừng nâng cao chất lượng tác phẩm. Những thành tựu đạt được đã tạo sự đột phá lớn. Đây là thành quả của sự nỗ lực, tìm tòi và lao động nghiêm túc của hội viên Ban Văn học; cũng như sự động viên, khuyến khích của các bạn văn; đặc biệt nhờ có sự quan tâm, hỗ trợ của tỉnh nhà và của Hội VHNT Đồng Nai. Đó là kết quả từ sự tích tụ lâu dài, trong nhiều năm của cá nhân các tác giả cũng như của tập thể để có được những giá trị mới như hôm nay. Ban Văn học (Hội VHNT Đồng Nai), và mỗi tác giả hội viên sẽ tiếp tục nỗ lực cho một mùa quả mới, đầy hứa hẹn trong năm 2024.

Đ.G

Nguồn: Văn nghệ Đồng Nai số 71-72 (Xuân Giáp Thìn 2024)​