Tiếng lão Hinh rít lên làm con Chinh kinh sợ. Không kịp lau vết máu vừa rớm ra trên bắp chân khi vấp té, nó lồm cồm đứng dậy, khập khiễng đi lấy cái chổi quét cái nền xi măng ướt sũng do chậu nước đổ ra. Khệ nệ xách được nửa thùng phi nước mưa vào trong bể, nó lại nghe lão Hinh gào lên:

Đến độ có thòng sau tên thì miễn bàn cái sự vụ phá. Tàn như xác pháo thì chớ, thêm hai đứa con ngồi tù vì vô số tội. Riêng cô vợ bỏ theo nhân tình từ khi Hùng bị thần kinh tọa thì chả nói làm chi nữa cho rách việc. Hậu quả của kẻ ỷ có tiền chỉ biết ăn xài và phá phách thì ráng chịu, bởi cái gọi là nhãn tiền nó thù lù trước con mắt chứ không hề xa xôi một tí ti ông cụ nội nào.

- Anh Khoa ơi, bọn mình xuống sông bơi đi. Mùa hè mà bơi thì tuyệt thật đấy. - Thôi, không được đâu Huy. Anh sợ về nhà bà nội la lắm!

Một buổi sáng tháng Mười của năm 1666, trên chiếc thuyền buồm từ ngoài khơi biển Đông, Mạc Khảo nhìn thấy phía trong bờ có hai ngọn núi cao. Trời phương Nam đã hết mùa mưa, chuyển qua nắng ráo. Bầu trời xanh, nước biển xanh, núi cũng vẫn xanh màu cây lá tốt tươi. Thỉnh thoảng từ trên núi có những cánh chim lẻ loi vụt lên trời cao hay lượn vòng ra biển. Chúng kêu lên những tiếng sảng khoái như đồng cảm với niềm hân hoan của những người trên thuyền.

Năm 1990, ông Quanh đã tới đây ở. Khi đó, khung cảnh nơi này còn hoang vu, cây cỏ um tùm và cũng là nơi trú ngụ của rắn rết, bọ cạp... Những ngày đó, mới 5 giờ chiều đi ra ngoài đường đã chẳng có ai. Chỉ có tiếng côn trùng rỉ rả vang lên trong những lùm cây. Nơi đó là vùng đất thiếu bóng dáng, sự sống của con người.

Chiếc xe chòng chành dằn xóc qua một khúc cua có cái ổ gà lởm chởm, tiếng sỏi lạo xạo dưới mặt đường đánh dấu một quãng đường quen thuộc dẫn về nhà. Họ không đóng cửa mà tranh thủ hít lấy hít để thanh lọc cho buồng phổi chứa đầy khói bụi thị thành. Ở thành phố kiếm ra tí dưỡng khí thế này là phải trả tiền và trả nhiều tiền nữa là đằng khác. Tấn quàng tay qua vai vợ vỗ nhẹ.

Thằng Tèo cởi trần chạy phăng phăng, tay cầm chiếc áo vẫy lên như phất cờ lau đánh trận giả trên đầu, hớt hải sãi giữa nắng buổi sớm từ ngoài đồng vào làng, mồm không ngớt kêu: “Nước zề! Nước zề rồi! Đi ra kinh tắm thôi…"! Vậy là nước về thật. Ông Năm đang nằm trên võng nhếch mép. Nụ cười nhỏ giấu nỗi niềm theo con nước mênh mang như cuộc đời ông.

Làng nằm lưng chừng giữa hai mạn núi, nơi mùa đông đến rất khẽ và đi rất vội vàng. Hai mươi bảy tháng Chạp. Vừa hôm trước, nắng dội chan chát xuống vòm trời, nắng nghiêng mình trên đám mây chùng chình, trôi phiêu lãng. Thế mà hôm nay, gió Đông Bắc đã rít từng cơn dài như nhắc người dân làng Hoa rằng: thời gian đã trôi dần về phía nửa bên kia, một năm sắp kết thúc.

Tôi sinh ra trong một ngôi làng nhỏ. Làng tôi quanh năm ràn rạt gió Lào, cái thứ gió rát bỏng làm đen đúa nước da con gái, những đôi tay thô kệch úa đi vì nắng như những gốc rạ trơ trốc sau mùa gặt. Nhưng bù lại, con gái trong làng ngay từ tấm bé đã nổi tiếng siêng năng và khéo léo.

Hiếu nằm trên chiếc giường cũ ọp ẹp, mắt nhắm hờ nhìn ra khung cửa sổ có ánh nắng vàng lọt qua. Nó đưa tay, đỡ lấy những tia nắng đang tinh nghịch nhảy múa. Sau một đêm mưa rả rích, sáng nay tiếng chim đã lảnh lót phía xa xa. Tiếng người đi chợ qua con ngõ nhỏ rì rầm. Hiếu cố rướn cổ để cất tiếng gọi mẹ. Nhưng dường như không được. Nó cảm giác có cái gì đó chẹn ở cổ, nghẹn ứ.