​

Tuấn. Năm mươi lăm tuổi. Một vợ bốn con. Một trai ba gái. Sáu cháu ngoại và ba thằng rể. Trưởng nam của Tuấn tên Hùng, năm nay ba mươi lăm tuổi nhưng chưa vợ. Chả là năm hai mươi, đang sinh viên năm hai, một tương lai đầy tươi sáng... vậy mà Hùng bỏ cửa bỏ nhà đi một mạch những mười lăm năm. Hai mươi cộng mười lăm vị chi ba mươi lăm tuổi Hùng mới trở về ôm mẹ mà Kiều rằng: dại rồi còn biết khôn làm sao đây.

Chớ đi đâu mà dữ thần và dại khôn gì ở đây vậy?

Để nói sơ về Hùng tí xíu. Hồi nhỏ Hùng ú nu như em bé trên hộp sữa Sma. Cu con là nụ cười tươi của bà ngoại Sáu Kỳ. Ông Sáu qua đời, nếu không có thằng bụ bẫm Hùng, dám bà Sáu chết theo quá. Hùng còn là tài sản quý báu để cả họ nhà Sáu Kỳ đem khoe. Mười hai năm từ cấp một, cấp hai, cấp ba, Hùng có đúng mười hai năm học sinh giỏi toàn diện. Vào đại học nhẹ như sương như khói - vì thế cho nên - cả họ ngoại xem Hùng như tài sản quý để khoe cũng là phải quá. Hùng lại kế thừa nét đẹp trai như tài tử xi nê của ông cha tên Tuấn. Thiệt mà nói, Tuấn không đẹp, không duyên ơi là duyên với nụ cười có cái răng khểnh và thiệt thà như đếm còn lâu mới được là rể nhà Sáu Kỳ. Sáu Kỳ bốn đứa con gái đẹp như Thúy Kiều, Thúy Vân. Gã làm thuê tên Tuấn xuất xứ tận miền Trung xa lắc, không đặc biệt dễ mà lọt mắt xanh cô Thúy - con gái thứ ba của Sáu Kỳ. Nhà Sáu Kỳ cố cựu miền Đông nên đất đai kha khá. Rể Tuấn được cha vợ cho năm sào rẫy và cắt cho chút đất cất nhà. Tuấn làm bảo vệ cho một trường tiểu học, bà xã Thúy bán ba cái bút chỉ văn phòng, thức ăn vặt và giải khát các loại ở căn-tin trường.

Gia cảnh nhà Hùng vậy là ngon. Đẹp trai, con nhà không giàu không nghèo, học giỏi. Người vậy, nữ thần tình yêu còn đứ đừ nói chi bạn cùng lớp, cùng trường. Khổ cái, con người ta chỉ có một trái tim. Trong vô số bóng hồng sa mạc vây quanh, Hùng thích đúng một Minh Thùy. Thùy xinh ơi là xinh, cô là mộng mị của hầu hết trai đẹp trong cho đến ngoài cổng trường. Năm lớp mười hai, Minh Thùy rực rỡ như hoa, trai xếp hàng theo cô cả cây số. Mới lớp chín Hùng và Minh Thùy đã “đôi bên cùng liếc đôi lòng cùng ưa". Ở cái thời sống thử, “được tới luôn bác tài", không được thì chia tay. Hùng và Minh Thùy khỏi nói ai cũng biết cái sự yêu của trai thanh gái lịch. Minh Thùy không chứ vào được đại học, cả hai chung một phòng trọ là có quá. Vậy là đẹp trai lên phố trọ học, xinh gái được bố mẹ tậu một xe nước mía, một tủ thuốc lá trước sân nhà. Quán của xinh gái kề quốc lộ nên nước mía ngọt là một, thuốc lá thơm là hai, nụ cười chủ quán là ba - lôi bọn mê nhan sắc đến tỏ lời ong ve. Khi ván chưa đóng thuyền thì không của riêng ai. Chiến - huấn luyện viên một lò võ nói vậy khi bê một cây si to đùng đặt trước quán nước mía. Chiến Võ - tên thường gọi -  không những đẹp trai còn hùng dũng như Mike Tyson thời thịnh. Mỗi khi đến quán Minh Thùy, anh mặc quần Jeans, áo thun ba lỗ để khoe cái gọi là cường tráng.

Chiến Võ biết Minh Thùy đang cặp kè với Hùng nên căn ke Hùng đến thăm tình là có mặt. Chiến hơn Hùng ba tuổi, tức hai mươi ba. Tuổi nầy là chúa của tự mãn và hiếu thắng. Võ nghệ đầy mình nên Chiến ra cái vẻ đàn anh:

- Mới về hả mậy? Học hành sao? - Anh nói đầy ngạo nghễ.

- Mắc chi mày mà hỏi?

Với Hùng hơn ba tuổi không là cái nghĩa địa gì nhưng Chiến Võ thì:

- Mày có học mà mất dạy quá. Mày tao với người lớn là mất dạy nghe em.

Rõ là Chiến cố tình sỉ nhục Hùng trước mặt Minh Thùy. Chả nói chả rằng, Hùng đi một hơi về nhà, lòng đầy giận dữ vì ghen, vào phòng riêng, lấy khẩu súng điện nhét vào lưng quần. Khẩu súng nầy Hùng mua từ một bụi đời ở Sài Gòn. Mua vì thích và để chơi chứ Hùng chả có ý chi. Và khi nhét khẩu súng vào lưng quần, Hùng cũng chả có ý chi nếu không tình cờ gặp Vàng, Nhứt và Tú, ba thằng bạn không vào nổi cấp ba đang ăn đang chơi quậy quọ ra trò mỗi khi xỉn rượu.

Bạn bè lâu ngày gặp nhau không vô quán đâu có được. Ba thằng lôi Hùng vào “Mộc Tồn quán" làm cái lẩu cầy. Đang buồn bực Hùng cũng nhấp môi chút chút. Nhấp môi với một kẻ chưa từng rượu cũng là đáng nói. Nghe Hùng chửi thề, Tú - từng bị kỷ luật khi cự lại thầy chủ nhiệm - nói:

- Gì mà chửi thề. Có gì nói tao xử cho.

Vậy là Hùng kể về một Chiến Võ bố láo bố toét. Tú rằng, võ chơi theo võ, tao đếch sợ thằng nào. Nó ở đâu mày dẫn đến, tao xử cho. Vàng và Nhứt có ba xị đế vào người trời còn chả sợ, lọ chi võ. Vậy là chơi xong một chai ba xị, cả bốn lên đường. Ba xị, bốn thằng; mỗi thằng ba ly, xây chừng đủ để ngà. Rượu ngà ngà thì trời là mảnh vung bể. Trên hai chiếc 125 phân khối, bốn thằng dừng xe ở quán nước mía Minh Thùy. Nhìn Chiến Võ đang bên cô chủ cười cười nói nói, Hùng nóng như hơ. Đẹp trai học giỏi đốp liền chứ sợ à:

- Hồi nãy mày nói tao mất dạy. Dám nói lại tao kêu mày bằng cha.

Thấy người yêu hung tợn, Minh Thùy vội chạy lại:

- Thôi mà... bỏ qua đi Hùng ơi.

Được người yêu ôm eo ếch, chục thằng Hùng cũng xìu, nói chi một. Nhưng Tú thì không. Có rượu và thầy chủ nhiệm còn cự - nghe đâu - Tú còn cãi lại cha... thì Chiến Võ không là cái đinh gỉ gì:

- Mày nói lại tao cũng kêu mày bằng cha.

Nói xong, Tú lao đến ra đòn. Nhưng Chiến là huấn luyện viên võ thuật, chỉ hai bước đã ra khỏi quán. Và khi ta có chút nghề, đánh với tay ngang nó mới dễ làm sao. Bị một cước vào mặt, Tú ngã xuống đường nghe cái bịch và máu mũi tè le. Thấy vậy, Vàng và Nhứt nhào vào...  tiếp tục ăn đòn. Khi khổng khi không được thể hiện tài năng trước mắt người đẹp, Chiến Võ cởi luôn áo thun ba lỗ khoe cơ bắp và sáu múi đẹp ơi là đẹp. Thấy ba thằng bạn ngã ngựa, Hùng hất tay người tình rồi vung súng điện. Hai trăm hai mươi vôn thì voi còn ngã, nói chi người.

Cả ba: Tú, Vàng, Nhứt - lợi dụng thời cơ đối phương ngã ngựa lao vào trả đòn. Mày đánh tao sao tao đánh lại y vậy. Hùng cũng ké vài cú đá. Thấy bá quan văn võ người đời đến, cả bốn liền lên xe vù một hơi. Nhưng chạy lên trời cũng bị lôi xuống. Chiến Võ chết vì bị đánh hội đồng.

Cái chết khởi nguồn từ khẩu súng điện. Bốn trẻ trai chia nhau năm chục năm tù. Hùng hai mươi năm. Ba mươi còn lại cho Tú, Nhứt và Vàng. Nhờ cải tạo tốt nên sau mười lăm năm, Hùng về đời nhờ giảm án.

Đó là lý do Hùng bỏ cửa bỏ nhà đi một mạch mười lăm năm.

***

Minh họa: Lê Trí Dũng

Hùng về đúng Hai mươi tám Tết. Một mình. Hành trình cho ngày về là lên xe đò tiếp tục xe buýt và cuối cùng là honda ôm.

Sao lại một mình?

Phận tù. Tục rằng “nhất nhật tại tù thiên thu tại ngoại". Mất tự do khổ lắm. Lắm lắm. Thực ra có phần cường điệu khi nói thiên thu tại ngoại. Con người vốn rất dễ thích nghi với mọi hoàn cảnh sống. Không tự khép mình vào cái khuôn của thì hiện tại là tự sát. Dân chơi có câu “ba năm tù như một giấc ngủ trưa". Đã là phạm, phải xem cõi tù là nhà mới tồn tại. Khi tự do của ta là tường giam thì mọi cái sẽ dần quen. Quen đến độ không ít những con người xem cõi tù là nhà. Hết án về đời lại tiếp tục gây án để vào tù, bởi - họ nói - đời chán bỏ mẹ, ủ tờ vui hơn. Hùng sau sáu tháng tạm giam rồi ra tòa. Nơi thụ án cũng bằng nhau với tạm giam. Cũng chừng đó sáng trưa chiều tối ăn ngủ lao động. Trại giam cũng có tivi để giải trí. Có báo để đọc. Lễ lạc tết nhất cũng có ca vũ nhạc kịch. Có cả nghệ sĩ nổi tiếng đến vui chơi cùng phạm... Muốn sao nữa bây giờ. Không quen mà được sao?

Phận tù tội đau khổ là thật nhưng đâu có khổ đau bằng thân nhân của họ. Hãy nhìn ông cha tên Tuấn và bà má tên Thúy của Hùng là biết ngay đau khổ là gì. Hùng ôm án lúc Tuấn bốn mươi và bà xã ba mươi tám. Hai vợ chồng, ba cô con gái và cả họ nhà Sáu Kỳ không thể tin Hùng phạm tội giết người. Xót xa biết bao nhiêu khi cục vàng của họ bị hai mươi năm tù. Còn quá trẻ và vì đâu mà bèo nổi mây chìm thế nầy con ơi, anh ơi, cháu của cậu, của dì, của bà ơi...

Tục truyền rằng cõi tù là cõi lớn hiếp bé, ma cũ nạt ma mới. Nghe mấy thằng từng ủ tờ kể: bà má tên Thúy lo lắng đến tóp má. Mẹ mà. Ai chả lòng dạ bao la như biển thái bình. Lúc Hùng còn tạm giam, má Thúy tuần nào cũng tay xách nách mang thăm nuôi thằng con tội nghiệp. Tội lắm kẻ lỡ lầm một chút mà ôm hận nghìn thu. Nghe nói tạm giam cha ăn hiếp tạm giam con… nên trừ thăm nuôi, má Thúy còn gặp riêng cán bộ trại để gửi gắm.

Hết tạm giam đến tù. Từ nơi cư ngụ, Tuấn phải vượt năm trăm cây số đi thăm con. Lúc đầu còn xe đò, sau đó honda ôm đưa đến trại. Về sau, Tuấn tậu luôn mô-tô cho dễ dàng trong thế cơ động. Muốn gửi gắm nhờ vả phải đến tận nhà cán bộ. Phải thăm dò ai chủ trì phòng con trai mình đang thụ án. Phải gặp vợ của quan anh nhờ nói giúp một tiếng. Anh nói thằng Hùng em tao thì chẳng tù nào dám hiếp. Để anh nói được ba từ “nó em tao" đâu thể bằng miệng mà phải “xòe bàn tay đếm ngón tay".

Sinh viên như Hùng mà lội ruộng, làm vườn, cuốc đất trồng khoai tội lắm. Ở nhà ăn học nào có biết lao động là gì. Lại phải tìm gặp sếp cao nhất để thằng lầm lỡ có một công việc an nhàn. Lại xòe bàn tay đếm ngón tay. Nhưng xòe và đếm lâu nhất là những ngày lễ lạt. Nhờ anh giúp cho cháu nó giảm được ngày nào hay ngày đó. Mỗi năm Tuấn cùng bà xã thân chinh bốn bận vào những ngày lễ lớn và tết nhất thì thu nhập cả một năm coi như xong. Nếu không có cái căn-tin của trường học nơi Tuấn là bảo vệ, chắc chắn Hùng không bao giờ được chân sai vặt trong nhà bếp của trại giam. Rất may cho vợ chồng Tuấn Thúy, ngôi trường - nơi hai vợ chồng ăn nên làm ra nhờ kiếm bạc lẻ của học sinh tiểu học. Chỉ năm trăm bạc lẻ từ một học sinh của ngôi trường bốn mươi lớp, mỗi lớp ba mươi nhóc thì ngày Tuấn Thúy kiếm triệu là ít. Cũng ngôi trường nầy, Hùng hết tiểu học. Hùng được thầy yêu bạn mến bởi ngoan ngoãn và học giỏi. Hùng đã đem vinh dự về cho trường khi quán quân học sinh giỏi toàn diện cấp huyện. Nhờ thành tích nầy mà vợ chồng Tuấn Thúy vẫn bình như vại ở căn-tin. Cô bác bảo rằng gặp người khác thì đừng hòng khi con cái là kẻ giết người.

Mỗi năm thăm nuôi bốn lần. Chừng đó lần được gặp cha má cũng là một hạnh phúc cho Hùng. Đã biết thích nghi với cõi tù thì phải biết hạnh phúc ở quanh ta chứ chả tìm đâu cho nhọc. Có khi cả họ nhà Sáu Kỳ lên xe bảy chỗ theo 175 phân khối của Tuấn đi thăm thằng cháu tội nghiệp. Quy định của trại giam mỗi lần thăm chỉ một, tối đa hai người. Muốn chín người phải liên hệ trước qua điện thoại. Và phải xòe bàn tay đếm ngón tay mới thông.

Đối với cả họ nhà Sáu Kỳ, trước và sau khi Sáu Kỳ qua đời cũng vậy, tiền bạc không là gì. Hùng xé được hai cuốn lịch thì khu vực và đất đai nhà Sáu Kỳ vào quy hoạch làm cao tốc. Cả họ Sáu Kỳ lấy tiền đền bù xây nhà cao cửa rộng trên tái định cư. Tuấn và Thúy cũng chả thua bởi bố vợ khi còn sống cho Tuấn năm sào rẫy và lô đất cất nhà. Thăm nuôi Hùng một năm chục lần còn được, lọ chi bốn.

Vậy mà Hùng về đời sau mười lăm năm chỉ một mình nghĩa là làm sao?

Số là. Ừ, số là...

***

Số là... biết nói sao nhỉ? Mỗi năm đi thăm con trai bốn kỳ, trại giam như nhà, cán bộ trại chả khác chi bằng hữu, chuyện giảm án ra làm sao vợ chồng Tuấn Thúy không thể không biết. Khi thời gian thụ án của Hùng bước qua năm thứ mười, mười một rồi mười hai... Tuấn mơ ngày con trai về nhà đến cháy bỏng ruột gan. Thời gian lúc nầy trôi đi thật sự chậm với đôi vợ chồng tội nghiệp. Đêm đêm vắt tay lên trán, nghĩ đến thằng con đang âm thầm trong bóng tối của tường giam: Tuấn, ngay cả yêu để giải phóng bản năng còn không muốn. Xòe bàn tay đếm ngón tay và tình thương mến thương vung ra một thời gian dài nên ở năm thứ mười lăm, Tuấn Thúy hy vọng con trai sẽ giã biệt trại giam. Tuấn nghe phó giám đốc trại bảo kỷ luật, lao động và ý thức tốt như Hùng có thể sẽ được về vào một trong những ngày lễ lớn của năm. Nhưng rồi Ba mươi tháng Tư qua đi, mùng Hai tháng Chín qua luôn... niềm hy vọng vào ân xá của tết tươi cũng qua đi. Thôi thì chờ năm tới vậy.

Vậy thì lý do gì Hùng có mặt ở nhà vào Hai mươi tám Tết?

Số là... sau một năm ở trại. Nhờ cha má xòe bàn tay đếm ngón tay gửi gắm nên Hùng được vào phụ việc trong nhà bếp. “Giàu thủ kho, no nhà bếp" nên ai thiếu thốn chi kệ, riêng Hùng có da có thịt bởi hơi của dầu mỡ. Gần nhà bếp là căn-tin và trạm xá của trại. Hùng ghé trạm xá và phát giác ra cô y tá trạm đang ôn để thi đại học. Chả là đã hai lần ứng thí mà chả ra cái ôn gì. Là em của giám đốc trại, chỉ ăn và học mà cứ mãi sôi cơm nhưng chửa chín thì đâu có được. Nhớ chữ, Hùng liền thao thao tám thể mười hai thì, thế nào là chủ động hay bị động trong Anh ngữ. Hùng còn nói tiếng Anh lưu loát như một ông Mỹ con. Toán học hả? Chỉ cần nhìn cái đề ôn thi đại học Hùng đã cho cô y tá biết rằng tù cũng có anh giỏi tận trời. Về nhà, cô méc với anh trai rằng có một tù nhân...

Ông giám đốc tội nghiệp, vợ mất trong một tai nạn. Ông ở vậy nuôi một trai một gái. Trai mười ba tuổi đang lớp Tám, con gái kế lớp Sáu. Ông phải triệu em gái vào thay mẹ chăm con. Thêm bước nữa ư? Làm sao được khi con cái mới chừng này tuổi. Nhà của giám đốc kề bên trại, cách khu dân cư có ngôi trường con ông đang theo học những ba cây số. Sáng chúng học ở trường, chiều học thêm với các thầy cô giáo. Đứa nào cũng giỏi toàn diện nhưng giám đốc biết chúng giỏi bởi ông là giám đốc. Bằng chứng là khi kiểm tra thằng lớn: muốn nhân một đơn thức và một đa thức, nó ngơ ra như bò đội nón. Con em còn tệ hơn.

Vậy là ông giám bèn vời thằng tù về nhà kèm cho cả cô cả cháu cái sự học. Mỗi đêm mà thông qua lớp Sáu lớp Bảy đến luyện thi đại học thì gã tù tên Hùng quá xá giỏi đa nghe. Ngon lành nhất là năm ấy cô y tá đỗ đại học. Cô khăn gói lên thành chen chân cùng đô hội. Tù Hùng vẫn đêm đêm ghé nhà ông giám kèm cho đôi trẻ. Thằng anh vào đại học con em cũng vào theo. Đó là những năm tháng đẹp nhất đời Hùng. Nếu không có vụ kèm cặp chắc Hùng tự sát bởi ngộ ra mình dại. Một năm sau ngày thụ án, Minh Thùy của Hùng lấy chồng. Đời mà. Yêu anh em cũng có yêu nhưng chờ thì sao được khi hai chục năm chứ ngày bữa gì hả anh? Đời chả có cái dại nào giống cái dại nào, nhưng dại nhất chắc chắn là dại gái.

Hùng nhận ra cô bé lớp Mười hai tên Thùy Trâm - cô học trò mà tù Hùng kèm cặp - yêu mình. Tù Hùng hơn Thùy Trâm mười một tuổi. Năm cô mười tám, Hùng đã ba mươi. Một số người trên trần gian này bóng thời gian không đi qua họ. Có nhưng rất chậm. Hùng là một. Cả ngày trong bếp với cá mú thịt thà và hơi dầu mỡ, lại kế thừa nét đẹp trai tài tử của cha nên tù thì tù, vẫn cứ phong trai. “Gái tham tài, trai tham sắc". Hùng quá tài nên Trâm yêu cũng phải thôi. Nhưng Hùng biết mình là ai. Biết lắm. Tù chớ có vọng động bá láp. Mất chỗ đội nón như chơi con ạ.

Trâm đẹp như á hậu nên trai thanh lịch con nhà theo cô cả tiểu đội. Cha cô là giám đốc, nhà cô cao rộng chả thua ai. Phố phường vui và cái xô bồ của nó hút con người vào với lực nam châm của tam giác quỷ Bermuda. Trâm cũng bị cái guồng của hiện đại hút vào. Năm Hùng lớp Mười, cha Tuấn đã tậu cho con máy tính bàn để học. Khoảng cách từ lúc ấy cho đến khi Trâm lên phố thì văn minh internet hiện đại gấp trăm lần. Trai đẹp theo cô ong ve ma mị quỷ sứ đến ghê hồn. Cô bị cái gọi là mê tình bám theo quyến rũ. Vậy là đơn phương trong lòng Trâm sụp đổ. Cô cũng cặp một anh để cô đơn tan đi.

Yêu nhau và hẹn “ra trường mình cưới nhau em nhé". Trâm “ừ". Và phải chi cô như bạn bè, sống thử trước hôn nhân thì hay quá. Cưới xong cô mới nhận ra mình sai lầm. Chồng. Người mà cô ngộ nhận là yêu, ngay cả yêu - anh chỉ biết cho anh. Xong cuộc, anh lăn ra khò khò miệng mồm há hốc. Những lúc ấy Thùy Trâm da diết nhớ ông thầy dạy kèm tên Hùng. Một ngày nọ, chồng đưa Trâm về thăm cha. Trong lúc cha và chồng chén tạc chén thù, cha mừng vì sắp có cháu ngoại, chồng bô lô ba la chuyện làm ăn thì Trâm lẻn vào trại giam thăm thầy. Tù Hùng hỏi:

- Trâm khỏe không? Hạnh phúc chớ hả?

- Khỏe thì có nhưng hạnh phúc thì không.

- Sao vậy?

Đó rồi cô tựa đầu vào thầy mà khóc. Sau đó vợ chồng Trâm ly thân. Đàn bà, khi không yêu, họ trơ như đá, đàn ông nào chịu được. Huy - chồng Trâm - chân nam đá chân chiêu, tâm sự với cha vợ khi con trai đà năm tuổi:

- Ba hỏi sao ly thân hả? Vợ con không yêu con ba ơi. Cô ấy yêu người khác.

- Người khác? Ai?

- Thằng Hùng. Cái thằng tù mà ba nhờ kèm cặp cái vụ học hành đó.

Để cứu vãn nhân duyên của con cái không ra tòa ly dị, ông giám đốc với uy quyền sẵn có ký lệnh cho Hùng về trước tết như một đặc ân. Ông nghĩ xa mặt cách lòng. Năm trăm cây số từ trại đến nhà của Hùng thì xa quá là xa.

Đó là lý do Hùng về vào Hai mươi tám Tết và chỉ một mình.

*** 

Chả ai có thể hình dung ra niềm vui phải nói là bất tận với cả họ nhà Sáu Kỳ. May mà bà Sáu đã cưỡi hạc chứ sống đến ngày thằng cháu về chắc chết vì sướng. Lòng Hùng cũng vậy. Khi bắt lại được tự do, tâm tư con người ta ứ lại vô số nỗi niềm không thể nói bằng lời. May mà Hai mươi tám Tết nên sau thăm hỏi, láng giềng cũng như anh em họ mạc rút êm để lo cho tết tươi. Ba cô em gái của Hùng - sau mười lăm năm - cũng đã lên bà như ca dao dạy: “Trai ba mươi tuổi đang xoan, gái ba mươi tuổi đã toan về già".

Còn lại Hùng và hai ông bà già. Ôm lấy bà má tội nghiệp, Hùng bảo rằng: “Con xin lỗi, con dại quá... Dại rồi con biết khôn làm sao hả má?". Mười lăm năm tù mà dại rồi không biết khôn làm sao thì biết ai dại, biết ai khôn.

Tuấn nói với con trai:

- Cuộc sống là một quá trình làm sai và sửa sai. Sai thì sửa. Mười lăm năm tù cay đắng và đoạn trường lắm nhưng dù sao, đến lúc nầy, mày vẫn đang trên chân mình mà bước. Vẫn đang ngửa mặt hít thở khí trời và tận hưởng tự do. Trong khi đó thằng Chiến mục rữa trong bóng tối của áo quan. Sai lầm của mày tuy đắt nhưng không đắt bằng thằng Chiến.

- Con hiểu rồi.

- Ngày mai hãy đi với tao đến nhà thằng Chiến xin lỗi cha má nó. Mười lăm năm chờ đợi của tao và má mày tuy mỏi mòn nhưng không bằng sự mất mát của ba má thằng Chiến. Hiểu không?

- Dạ hiểu.

Hùng đăm chiêu:

- Không biết anh em nhà Chiến sẽ ra sao khi con đến.

- Không sao cả. Kinh Thánh dạy: “Mắt đền mắt, răng đền răng. Còn Thầy, Thầy bảo anh em: đừng chống cự người ác, trái lại, nếu bị ai vả má bên phải, hãy giơ cả má bên trái ra nữa. Nếu ai muốn kiện để lấy áo trong của anh, hãy để nó lấy cả áo ngoài. Nếu có người bắt anh đi một dặm, hãy đi với người ấy hai dặm. Ai xin, hãy cho, ai vay mượn, đừng ngoảnh mặt đi". Nhẫn là trên hết.

Hai mươi chín Tết, hai cha con đến nhà cha mẹ của kẻ qua đời khi còn rất trẻ là Chiến Võ. Ừ... hai ông bà già và bầy em của Chiến: Thôi thì chuyện cũ rồi ta cho qua. Sự chân thành của Hùng đã khiến hận oán mười lăm năm qua đi. Chân thành là gì? Là thật với chính mình. Gã tù về đời tên Hùng không còn gì, trừ thật với chính mình.

Về. Ngang qua nhà Minh Thùy ông Tuấn dừng xe:

- Thăm con Thùy một lát.

- Thôi ba ơi... Chuyện quá cũ rồi. Ai có phận nấy.

- Phải gặp thôi. Gặp để biết bèo nổi mây chìm vì đâu...

Minh Thùy hai con. Một trai một gái nhưng không đề huề bởi vợ chồng đường ai nấy đi. Hai con mà không ở được nghĩa là làm sao? Ngộ nhận - nghĩa là - hiểu sai hay nhận thức sai. Sai lầm trong tình yêu đã khiến Minh Thùy trả giá. Nhưng ngộ nhận nầy bắt nguồn từ xốc nổi của Hùng mà ra. Cũng rất chân thành, Hùng xin lỗi tình xưa. Con trai Minh Thùy đã mười ba, con gái mười một, cô đủ già để:

- Cuộc sống là một quá trình làm sai và sửa sai phải không anh? Sai lầm lớn nhất chúng ta mắc phải trong cuộc sống là luôn sợ sai lầm. Elbert Hubhard đã nói vậy. Vui đi anh. Vui để đối mặt với thử thách và chiến thắng nó mà không mắc phải sai lầm. Và ngay cả khi mắc sai lầm, vẫn có thể sửa chữa để thay đổi.

Hùng nhắm mắt nhìn trời.

N.T

Nguồn: Văn nghệ Đồng Nai số 85 (Tháng 3 năm 2025)