Nhà lý luận, phê bình văn học Bùi Quang Huy vừa hoàn thành tập sách mới: “Người xưa... Người nay", tập phê bình và tiểu luận văn học với nhiều tâm huyết dành cho văn học Đồng Nai, và cho thơ.
Ở phần đầu của tập sách: “Người xưa", tác giả đã có những bài viết công phu về các tác gia văn học. 03 bài viết về “Thi tướng" Huỳnh Văn Nghệ cho thấy tấm lòng, trái tim của Bùi Quang Huy luôn hướng về lịch sử, về mảnh đất Đồng Nai; đó không chỉ là một tình cảm lớn, mà còn chứa đựng những suy ngẫm, chiêm nghiệm về cuộc đời và thơ của một người anh hùng, một người con ưu tú của đất Đồng Nai. Qua những dấu ấn và tác phẩm của Anh hùng LLVT Nhân dân Huỳnh Văn Nghệ, nhà nghiên cứu Bùi Quang Huy đã tạo được một biên độ rộng lớn về văn hóa, nghệ thuật của Đồng Nai - Đông Nam bộ xưa và nay.
Nhà văn Lý Văn Sâm cũng là một tác gia văn học đã được Bùi Quang Huy yêu mến và nghiên cứu kỹ lưỡng. Qua bài viết “Lý Văn Sâm - năm thứ 100" cho thấy nhiều điều ông mong muốn tìm hiểu, khai thác và phát triển, không chỉ đối với nhà văn lão thành của tỉnh Đồng Nai, mà còn đối với văn học Đồng Nai hiện đại, như là nền tảng để phát huy các giá trị, các thế mạnh của văn học Đồng Nai.
Người xưa... Người nay, Phê bình và Tiểu luận văn học của Bùi Quang Huy
Với những tên tuổi lớn như Nguyễn Huy Tưởng, Nguyễn Minh Châu, Nguyễn Tri Niên, Hoàng Phủ Ngọc Tường - tác giả đã có những trang viết thấm sâu chất học thuật và cả sự yêu mến, kính trọng; và với quan điểm nhìn tác giả và tác phẩm từ nhiều phía, để thấy trên những “chặng đường trường" (chữ của chính tác giả Bùi Quang Huy) hành trình chưa thể khép lại của mỗi người.
Phần thứ hai: “Người nay", với cách nhìn độc đáo, sâu rộng và tĩnh tại, nhà phê bình Bùi Quang Huy đã dành cho các tác giả Cao Ngọc Thắng, Hoàng Thoại Châu, Trung Trung Đỉnh, Nguyễn Nhật Ánh, và các tác giả đương đại của Đồng Nai những bài viết đặc sắc: Tiếng súng & Tiếng chuông (tiểu thuyết “Từ giờ thứ sáu đến giờ thứ chín" của nhà văn Nguyễn Một); Nguyễn Trí, trên hành trình văn chương; Đỗ Minh Dương - Thơ cần cho con người như thế chăng?; Lê Thanh Xuân - đường làng, đường thơ…
Ở phần cuối: “Dọc đường thơ", tác giả dành riêng cho thơ với những bài viết công phu, nhưng cũng đầy xúc cảm và lắng đọng qua những bài thơ, những chân dung thơ, những câu chuyện thơ. Bùi Quang Huy đã cho thấy sự am hiểu và cảm nhận rất sâu sắc về thơ, và sự quan tâm của ông đối với phong trào Thơ Mới (qua những bài viết về thơ của Hàn Mặc Tử, Huy Cận, Lưu Trọng Lư, Trần Huyền Trân, Hữu Loan…). Đồng thời, ông có những phát hiện và tâm đắc qua những bài cổ thi và thơ hiện đại, mang đến những điều mới lạ và thú vị cho độc giả. Mỗi bài viết đã tự trở thành một bài thơ nói lên tiếng lòng của người viết, vang lên tâm sự, ước vọng, và tình cảm sâu đậm dành cho thơ và những nhà thơ.
“Người xưa… Người nay" là tập sách Phê bình và Tiểu luận văn học thứ 12 được xuất bản của nhà nghiên cứu, lý luận phê bình văn học Bùi Quang Huy. Với độ dày 300 trang, cách viết của tác giả chân thực, công phu và có sự chọn lọc rất kỹ càng, tập sách góp thêm một phương pháp đọc và nghiên cứu văn học, đồng thời góp thêm những giá trị mới cho văn học Đồng Nai nói riêng, cả nước nói chung.
Điều đặc biệt, trong tập sách “Người Xưa… Người Nay" có một phần khiêm nhường, kín đáo, nhưng đầy tâm sự của chính tác giả, qua bài thơ “Ba mươi sáu năm", coi cuộc đời như một thi tứ, một điều cảm ngộ:
“Ba mươi sáu năm tôi sống ở chốn này.
Chừng ấy thời gian, có còn đất khách?
Quy cố hương!
Hề
Xa cách!
Chén rượu nồng
Cay mắt mỗi hoàng hôn"...